Şöyle bir cümle kurarak başlayalım. Bazı konuları anlatmak/yazmak kolay gibi gözükse de zordur. Örneğin yaşadığım Almanya’yı anlatmak zorun da zorudur. Çünkü herkeste farklılık gösterir. Bu farkı en açık son zamanlarda Türkiye’de bazı sosyal medya platformlarındaki sokak röportajlarında görmek mümkün. Sokak röportajlarının İngilizce karşılığı Vox Pop, Latince halkın sesi anlamına gelen “Vox Populi”nin kısaltması.

* * * *

Aynı soruyu sokakta rastgele seçilmiş kişilere sorulması yoluyla farklı fikirlerin yansıtmaya çalışılması anlamına geliyor bu röportajlar. Bunların temsili (represantative) bir niteliğe sahip olmadığının farkında olmak gerekiyor. Bu röportajlarda Almanya’da yaşadığını ifade eden farklı kişilerin izlenimleri yansıtılıyor, renkli bir haber içeriği haline getiriyor. Aynı Almanya‘ya farklı bakış açılarından bakılıyor.

* * * *

Almanya tek olmasına rağmen, yaşananlar, öğretiler, duygular, yargılar, değerler farklı olabiliyor. Her insanın hayata karşı bakış açısı farklı. Aynı şeye farklı bakılabiliyor. Örneğin birinin beyaz gördüğünü diğer kişi gri olarak görüyor veya öyle görmek isteyor. Bu bakış açısını pek çok faktör etkiliyebiliyor. Örneğin, yerleşik hakim topluma entegre olmayıp onun kenarında kendi yaşam dünyalarını kuranlarla, entegre olanların bakışları farklı oluyor.

* * * *

Sokak röportajlarında Almanya’da yaşadığını söyleyenler arasındaki farklı bakışlara yol açan konular oldukça derin. Örneğin sosyal teoride ‘paralel toplum‘ kavramını bilmek gerek. Tartışmaya gerek yok. Geometride ‘Paralel doğrular ancak sonsuzda kesişir‘ deyip geçelim. ‘paralel toplum‘ 1990’larda Alman sosyolog Wilhelm Heitmeyer, tarafından ortaya atılan bir kavram. Bu kavram 2000’lerde oldukça popülerleşti. Çoğu zaman ‘uyum sağlamayan‘ göçmenlere dönük dışlayıcı bir tarif oldu.

* * * *

Almanya savaş sonrası harabelerden yükselip ekonomik bir mucizeye imza atan bir ülke. Nüvesi, 1871‘de I. Wilhelm‘in kral, Bismarck‘ın ise başbakan olduğu, Alman prensliklerinin birleşmesiyle kurulan Alman İmparatorluğu’ndan geliyor. Aslında 15 Eylül 1944'te İkinci Quebec Konferansı’nda Roosevelt ve Churchill, ‘Almanya'yı temelde tarım ve hayvancılıkla uğraşan bir ülkeye dönüştürmek için Ruhr ve Saar'daki savaş çıkaran endüstrileri tasfiye etmeye yönelik bir program‘ hazırlamış.

* * * *

Almanya‘nın tarım ve hayvancılıkla uğraşan bir ülke olması planlanmış. Ama olmamış. Küllerinden tekrar doğmuş. Tarihe meraklılar bu ilginç hikayeyi Le Monde diplomatique’in Ağustos sayısında etraflı olarak okuyabilir. Almanya şimdi Çin ve ABD ile birlikte dünyanın en büyük üç ihracat ülkesi arasında yer alıyor. Kişi başına düşen milli geliri 2022 fiyatlarıyla yaklaşık 46 bin dolar.

* * * *

Türkiye ile Almanya arasında inişli çıkışlı olsa olsa da bağlar çok derin. Türkiye Merkez Bankası verilerine göre Almanya Türkiye‘ye, 2005-2022 döneminde yaklaşık 11 milyar 147 milyon Dolar doğrudan yatırım girişi yapmış. Türkiye’de 7.640 Alman sermayeli firma faaliyette. 2022‘de Türkiye’ye gelen Alman turist sayısı yaklaşık 5,5 milyon. Almanya’daki Türk yatırımları yaklaşık 3,5 milyar Dolar. Almanya’daki Türk işletmelerinin sayısı 80 bin civarında. Bu işletmeler yaklaşık 52 milyar Dolar’dan fazla ciro yapmakta.

* * * *

Alman ekonomisi şimdi zor durumda. Wall Street Journal'ın manşeti ‘Almanya Avrupa ekonomisini aşağı çekiyor.‘ Economist , ‘Alman patronları depresyonda‘ diye yazıyor. Uluslararası Para Fonu’na göre , Alman ekonomisi bu yıl tahmin edilenden daha fazla küçülüyor. Almanya küresel ekonominin freni haline geliyor. Ukrayna savaşının ilk yılında Alman ekonomisi 2022'de yüzde 1,8 gibi bir büyüme göstermişti. IMF'ye göre gayri safi yurtiçi hasıla bu yıl yüzde 0,3 düşecek.

* * * *

Uzun bir süre, hükümet ve ekonomistler üstü kapalı bir şekilde salt "teknik" bir durunluktan söz ediyorlardı. Ama Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi ‘Alman ekonomisi gerçek bir kriz içinde. Ancak acil bir doktora ihtiyacı yok - uzun vadeli bir terapiye ihtiyacı var: daha az bürokrasi ve daha iyi hazırlanmış reform politikaları‘ diye yazıyordu. Almanya, AB içinde yaklaşık 40 milyar dolar ile Türkiye’nin en önemli ticaret ortağı. Almanya’daki her gelişmeyi dikkatle takip etmekte yarar var.