Seçme ve seçilme hakkı demokrasinin en önemli özelliği olarak kabul edilir. Seçimde oy kullanmak, vatandaşların bireysel algısında demokratik devlete katılımlarının merkezidir.  Türkiye Cumhuriyeti de devlet düzeni olarak temsili demokrasi ilkesinden hareket eder. Türk vatandaşları da dünyanın neresinde yaşadığna bakılmaksızın seçimlerde oylarını kullanarak anayasal organ parlamentodaki temsilcilerini/cumhurbaşkanını seçerek halkın egemenliğini temsil etmiş olurlar.
* * * *
Türkiye dışında yaşayan Türk vatandaşlarına seçim hakkı çeşitli nedenlerle uzun yıllar verilmedi/verilemedi.  Türkiye dışındaki Türkler ilk kez 2012 yılında oy hakkına kavuştu.  İlk kez 2014 yılındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurt dışı seçmenler oy kullandı.  Türk vatandaşlığına sahip seçmenler bulundukları ülkelerde veya Türkiye’ye giriş veya çıkışlarda sınır kapılarında oylarını kullandılar. Türkiye dışındaki Türk vatandaşlarına oy hakkı 2012 yılından beri hemen her seçimde tartışma konusu oluyor. Aslında antik dönemden günümüze kadar neyin bir hak olduğu ve neyin hak olmadığı adalet anlayışıyla bağlantılı olarak tartışılagelmiştir.
* * * *
Türkiye dışında yaşayanların oy hakkına karşı çıkanların bir bölümü, ‘Yurt dışında yaşayanlar daha iyi yaşam şartlarına sahip.  Kazançlarının Türk Lirası'na karşı değeri yüksek. Bunun keyfini sürüyorlar. Türkiye'nin iç siyasetinden etkilenmiyorlar. Dolayısıyla söz sahibi olmamalılar‘ diyor. Bir bölümü ise ideolojik davranıyor. Bunu doğrudan ifade etmeseler de arzu ettikleri partiye daha çok oy verilmemesi oy hakkına tepki olarak yansıyor.
* * * *
Açık bir ifadeyle ‚‘Yurt dışındaki Türkler bulundukları ülkelerde sosyal demokrat partilere Türkiye’de ise muhafazakar/sağ partilere oy veriyorlar‘ şeklinde bir tez yıllardan beri dillerden düşmüyor. Türkiye dışındaki Türklere oy hakkına karşı olduğunu ifade eden bir diğer grup ise akıl akılmaz bir gerekçe öne sürüyor. Bunlar arasında son günlerde Almanya’daki Türk asıllı bir hukukçu, ‘Oy hakkı uyuma zarar veriyor‘ gibi bir hukukçudan beklenmesi en son akla gelebilecek bir gerekçeyi gösteriyor.
* * * *
Türkiye dışındaki Türklerin oy hakkı konusunda yeterli bilimsel/sosyolojik çalışma olmadığı için tartışmalar daha epeyce süreceğe benziyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Avrupa Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Ayhan Kaya, yurt dışındaki seçim sonucunun ülkelerin uyum politikaları ile ilişkili olduğunu söylüyor. Örneğin, Almanya’da çifte vatandaşlığa izin verilmediği için Türk vatandaşlığından vazgeçmek istemeyenlerin daha milliyetçi eğiliminde olduğunu söylüyor.
* * * *
Prof. Dr. Kaya Euronews’e yaptığı değerlendirmede yurt dışı seçmenin oylarını etkileyen bir diğer etkenin kişilerin yurt dışına gitme sebepleri olduğunu ifade ediyor.‘Seçmen eğilimlerini belirleyen bir diğer faktör ise İngiltere, İsviçre, ABD, İsveç gibi ülkelerde yaşayan Türkiye kökenlilerin önemli bir kısmının mülteci kökenli olmasıdır. Bu ve benzeri nedenlerle Türkiye’deki iktidara mesafeli yaklaşan kitlelerden oluştuğu göz önünde bulundurulduğunda seçmen eğilimlerinin farklı olması daha kolay anlaşılabilir‘ diye açıklıyor.
* * * *
Yüksek Seçim Kurulu’nun yaptığı açıklamaya göre, yurt dışında, kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 seçmen bulunuyor. 73 ülkede sandık kuruldu. Yurt dışında ilk kez oy kullanacak seçmen sayısı 277 bin 646. En çok seçmenin olduğu ülke 1 milyon 501 bin 152 ile Almanya. Ardından Fransa ve Hollanda geliyor. Yurt dışı seçmenler toplam seçmen sayısının yaklaşık yüzde 5'ini oluşturuyor.  Bazı anketlere göre, partiler/adaylar arasında başa baş bir mücadele gözüküyor, dolayısıyla yurt dışı seçmenlerin oyları potansiyel olarak belirleyici olabilir.
* * * *
Bence çok fazla tartışmaya gerek yok. Seçme ve seçilme hakkı İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin 21. Maddesi'nde ve Birleşmiş Milletler Sivil ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi‘nin 25. Maddesi'nde yer almakta ve dolayısıyla evrensel bir hak olarak kabul edilmekte.  İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi‘nin 21. Maddesi‘nde  ‘Herkes, doğrudan ya da serbestçe seçilmiş temsilcileri aracılığıyla ülkesinin yönetimine katılma hakkına sahiptir‘ diyor.