Almanya’da 26 Eylül’de yapılan seçimde sosyal demokratlar yüzde 25,7 oy ile kıl payıyla da olsa birinci parti olmuştu… Yeşiller yüzde 14,8,  Liberaller de yüzde 11,5 oy almıştı… Muhafazakar merkez sağın aldığı yüzde 24,1 oy ise tarihinin en kötü sonucuydu. Bu sonuçlarla merkez sağ ile merkez sol arasındaki mevcut büyük koalisyonun devam edebilir... Ama matematiksel olarak imkan dahilinde olsa da artık mümkün değil… Şimdi merkez sol Sosyal Demokratlar, Yeşiller ve ve Liberaller arasında üçlü bir koalisyon hükümeti kurulması kuvvetli bir ihtimal gözüküyor...
* * * *
Eski Şansölye Gerhard Schröder, ’iki kuvvetli garson ile zayıf bir aşçının olduğu lokanta yürümez’ diyor... İki kuvvetli garson Yeşiller ve Liberaller ile zayıf aşçı olarak nitelenen Sosyal Demokratlar  ‘Herkes eşit, kimse diğerinden önde değil’ diyerek benzetmeyi reddediyorlar gerçi ama bunu zaman gösterecek... Almanya’nın önde gelen günlük gazetelerinden Süddeutsche Zeitung gazetesi de, ‘Sadece aşçılar, başka kimse yok’ başlıklı yorumunda, ‘birlikte yönetmek istiyorlarsa, güçler dengelenmeli‘ diyordu.
* * * *
Üç partinin lider kadrosu arasında siyaset terimiyle ‘First touch‘ yani ‘ilk temas’tan sonra koalisyon görüşmelerine geçildi… 6 Aralık'ta hükümetin kurulup şansölyenin yemin etmesi bekleniyor... Her üç partiden yaklaşık toplam 300 siyasetçi ile 22 ayrı çalışma grubu kuruldu…  Partiler arasında ‘konsessüs‘ aranacak… Geleneksel olarak ‘küçük partiler‘ olarak nitelenen liberaller ve yeşiller burada ‘şansölye yapıcı‘ rolünde…  Ülkenin önümüzdeki dört yıl boyunca nasıl yönetileceğine karar verilmesi, şimdi büyük ölçüde onların meselesi… Çünkü her ikisi de artık gerçekten küçük partiler değil, gerçek güç faktörleri… ‘Küçükler‘ artık ‘büyükler‘e göre o kadar küçük değil çünkü ‘büyükler‘ artık o kadar ‘büyük‘ değil…
* * * *
Koalisyon hükümeti kurmanın o kadar kolay olmadığı malum…   2017’de Şansölye Angela Merkel yönetimindeki büyük koalisyon tam 171 gün yani beş aydan fazla bir sürede kurulabilmişti…  Kurulduktan sonra da saat gibi tıkır tıkır yürümesi de ayrı bir mesele… Şansölye Angela Merkel bu konudaki zorlukları geçen hafta Türkiye ziyaretinde ‘Hayat böyle‘ diyerek çok güzel dile getirmişti…
* * * *
İzleyenler bilir… Görevi devretmeye hazırlanan şansölye Angela Merkel, veda ziyareti kapsamında İstanbul’da Huber Köşkü'nde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile bir araya gelmişti…  Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşme sırasında  ‘Koalisyon ortaklarıyla çalışmamla ilgili bir sorunumuz yoktur‘ diyen Merkel'e  ‘Bazen bana bununla ilgili sorunları aktardınız‘ deyince Merkel de ‘Doğrudur hayat böyle‘ diye cevaplamıştı…
* * * *
Üç parti artık detayları konuşacaklar... En önemli detay kaynak yaratılması... ‘Sadece iklim değişikliğine karşı alınacak önlemler ile dijitalleşme için her yıl en az 50 milyar Euro’ya ihtiyaç var‘ diyorlar… Korona salgını sırasında bir hayli borçlanan devletin yeniden borçlanması  mümkün değil… Ayrıca anayasada borç freni adıyla bir madde var… Gerekli paranın kaynağı şimdilik belirsiz… Yani iki garson ile aşçı veya üç aşçı birlikte lokantayı çalıştırmak üzere para arıyorlar… Yani sosyal-liberal-ekolojik ittifak için finansman konsepti aranıyor…
* * * *
Almanya‘da 60,4 milyon seçmenin çoğu 55 yaşın üzerinde… 18-29 yaşındakiler seçmenlerin yalnızca yüzde 14'ü… 60 yaşın üzerindekiler de yaklaşık yüzde 37'si… Yanlışlıkla Winston Churchill'e atfedilen bir söz, ‘25 yaşında solcu değilseniz, kalbiniz yok, 35 yaşında muhafazakar değilseniz aklınız yok‘ der… Ama bu seçimde muhafazakarların önemli bir bölümünün akıllarını bir kenara koyup yeşillere ve liberallere yöneldiği anlaşıldı… Bu iki parti de bu fırsatı nasıl kullanacak… Koalisyon görüşmeleri bu yüzden daha da önem kazanıyor…