Halit Çelikbudak

Halit Çelikbudak

Bir yanda kuraklık öte yanda sel afeti

Gazetelerden okuyorsunuz, televizyonlardan dehşet görüntüleri izliyorsunuz. Avrupa zor günler geçiriyor. Sel felaketinden bahsediyorum. Ölü sayısı Almanya’da 150’yi, Belçika’da 20’yi aştı. Hala kayıp kişiler aranıyor. Almanya’nın batısındaki felaket bölgesi Ahr vadisine 24 saat içinde metrekareye 200 litreden fazla yağmur yağdı. Ahr nehrinin seviyesi 6 metreye yaklaştı… Ölü sayısının artmasından endişe ediliyor… Selin yol açtığı hasarın haddi hesabı yok. Türkiye‘de de benzer bir felaket yaşandı. Hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet diliyorum.
 

* * * *


Dikkat ettiniz mi böyle felaketleri daha sık yaşamaya başladık. Felaketler daha sık kapımızı çalıyor. Herkesin merak ettiği konu sanırım şu… Bu felaketlerin, iklim değişikliği yani küresel ısınma ile bir ilgisi var mı… Varsa nasıl… Uzmanlar hemfikir… ‘Evet var, hatta doğrudan ilişkili‘diyorlar… ‘Küresel ısınmayla artan buharlaşmaya ilaveten atmosferde aşırı yağış bırakan sistemlerin, fırtınaların daha yavaş hareket etmesi. Yani belli bir bölgeye aşırı yağış bırakılıyor‘ diye ekliyorlar… Şöyle yazalım. Her bir derece fazla ısı artışında hava yaklaşık yüzde 7 daha fazla su buharı emiyor… Bu ek nem özellikle şiddetli yağmurda daha yüksek miktarda yağışa yol açıyor…
 

* * * *

Daha da kötüsü bu felaketlerin gelecekte daha sık yaşanacağını işaret ediyor uzmanlar… Doğanın dengesini bozmamızın bir sonucu atmosferin de dengesi bozulmuş… Ekvator civarındaki tropikal bölgeler ile kuzey kutbu arasındaki sıcaklık farkı gittikçe azalıyormuş… ‘Kuzey kutbu ısınıyor… Bırakın buzulların erimesini, kutup ayılarının akıbetini, kutup bölgesinde 10-12 kilometre yükseklikte batıdan doğuya esen jet fırtına kuşağının da dengesi de bozuldu‘ diyor uzmanlar…
 

* * * *
 

Bilimsel terimlere boğulmadan anlatalım. Üç yüz kilometreye varan hızlardaki jet akımları hem geniş bir şerit olmaktan çıkmış hem de yavaşlıyormuş… Halbuki bu akım örneğin Avrupa ve Türkiye’nin de bulunduğu kuşaktaki hava olaylarını dengede tutuyormuş bugüne kadar… Bunları uzmanlardan dinledim. Alman ZDF televizyon kanalı meteoroloji uzmanı Dr. Katja Honeffer, daha birkaç gün önce ana haberde animasyonlarla, meteoroloji haritalarıyla uzun uzun anlattı.
 

* * * *
 

Almanya’nın kuzeyinde Kiel'deki Geomar Enstitüsü'nden bir uzman da "İklim değişikliği böyle devam ederse, son haftalarda yaşadığımız aşırı yağışlarla birlikte hava koşullarını çok daha sık yaşayacağız. Ama bu madalyonun sadece bir yüzü. Öte yandan, daha fazla kuraklık dönemlerini de hesaba katmamız gerekecek. Bunlar aynı madalyonun iki yüzüdür ve bu madalyonun adı küresel ısınmadır" diyordu…
 

* * * *
 

Kasvetli bir durum ile karşı karşıyayız… Yaşadığımız dünyayı yok ettiğimiz yetmezmiş gibi beraberinde atmosferi de mahvediyoruz… Amerikan filmlerinde görülen felaket senaryoları sanki gerçekleşiyor gibi bu gidişle… SpaceX’in sahibi Elon Musk’ın ‘Yakında toplanıp Mars’a gideceğiz' dediğine bakmayın, bir yere gideceğimiz yok. Elele verip bir an önce dünyayı ’yaşanır‘ hale getirip gelecek nesillere de öylece miras bırakmalıyız…

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Halit Çelikbudak Arşivi