Utku Kızıltan

Utku Kızıltan

Cevizi yakından tanıyalım

Doğa Emanetçileri Çevre Eğitim Derneğinin "Ceviz ye akıllı ol-her okul 10 fidan ceviz ormanı" projesi uygulamaya geçseydi 200 yıl boyunca her yıl her ağacın bir Cumhuriyet Altını verdiği bir altın ormanımız olacaktı ve tüm geliri İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne kalacaktı. Bu gelir ilçemizdeki tüm okulların araç, gereç, hizmetli ödemelerini sağlayacaktı. Maalesef İSKİ, havzalarda yerimiz yok dedi. Yıllar sonra Makine Mühendisleri Odası olarak Belediye Başkanımızdan yer istedik çakmaklı yolu üzerinde bir yer verdi orayı ağaçlandırdık. Sunkuyusu açtık tuvalet yaptık. Geçen yıl da yine ağaçlandırmak için arkasındaki 10 dönüm yeri istedik olur dedi ama zeytin ya da ceviz dikmemizi istadi. Sulak bir yer olduğu için orayı hazırlamaya çalışıyoruz. Niyetimiz zeytin veya ceviz alanı yapmak.

Ceviz demişken Türkiye'nin özlediği insan tipi Prof. Dr. Lütfü Baş'ı tanımanızı isterdim. Ülkenin yetiştirdiği en iyi plastik cerrah, en iyi öğrencileri yetiştiren hoca, yalnız konusunun değil, o sosyal yaşamın da hocası. Plastik Cerrahlar Derneği Başkanı tanıdığım yıl, Hayrettin Karaca, Nihat Gökyiğit'ten sonra TEMA Başkanı idi. 7-8 yıl önceye kadar yaptığı ceviz ormanı gezilerine ben ve eşim, Belediye Başkanımızın eşi Sn. Hatice Akgün, Hakan ve Necla Dabagoğlu çifti ile katılıyorduk. Silivri'den eski Çevre ve Orman İl Müdürümüz Yavuz Çengel ve ailesi de bize katılırdı. Şişli Etfal Hastanesinin tüm doktorları da olurdu. Çanakkale Enez ormanlarından 39 yıllığına kiralanmış çorak, çıplak, kayalık arazinin yedi yıllık emekle ve hastane çalışanlarının maaşlarından verdiği yüzde 1'lerle oluşturulmuş "ceviz, badem ve kaysı" bağlarını görüp ceviz hakkında bilgi alırdık. Akşam konaklamalarımız da İstanbul Üniversitesi'nin Enez'deki yazlık sosyal tesislerinde olurdu. TEMA'nın Enez'in Yazır Köyü'nü kalkındırma çalışmalarını ziyaret eder kalkınmayı gözlerdik. Gezi sonu köy kadınları bize ağaçların gölgesinde kuş sütünün eksik olduğu ikramlarda bulunurlardı. Her şey çok güzeldi. Hiç ayrılmak gelmezdi içimizden. Şimdi size

Cevizin hikayesini anlatayım: Bu savaşa siz de katılın. Cevizin ana vatanı Anadolu'dur. Birçok ülkeye Anadolu'dan yayılmıştır. Meşenin enerji ağacı olmasına karşın ceviz hiç biriyle karşılaştırılamayacak yüksek bir besin değerine sahiptir. Dengeli beslenmenin yüzde 10-15 protein, yüzde 30 yağ, yüzde 45-50 karbonhidrat olduğunu biliyoruz, bunun aynısı cevizin yapısında bulunmaktadır. Bu iki ağaç türü meşe ve ceviz Türkiye'nin her bölgesinde yetişip gelişme yeteneğine sahiptir. Doğudan batıya, kuzeyden güneye değişik yapıya sahip 28 tür ceviz yurdumuzda yetişebilmektedir. İşte hocamız Lütfü Baş Enez Dağlarında bu türlerin hangisi en iyi yetişir araştırmasını 15 yıldır sürdürüyor. Bu konuda sayısız kitap okumuş, dünyadaki bir çok bilim adamıyla görüşmüş, o şimdi bir ceviz bilgini. Diyor ki "Türk insanının düşünme yeteneğini cevizde arayın." Biz Türk'ler, cevizi birçok gıdalarla karıştırıp yaygın kullanma kültürüne sahibiz. İsterseniz gelin cevizin makroskobik ve mikroskobik yapısını inceleyelim. Ceviz dışından itibaren beyin ile karşılaştırıldığında kafatası gibi onun da sert bir yapısı vardır. Beyinin en üst tabakasında zar vardır. Bu cevizde de vardır. Hemen altındaki girintili çıkıntılı hali aynı beyindeki gibidir. Cevizi ikiye ayırıp, beyaz ve gri tabakaya bakın, beyinin tıpa tıp aynısı olduğunu görürsünüz. Beyin, akıl, yetenek ve becerilerimizin hepsini yönlendirir. Cevizin bu kadar çok beyine benzemesi insanı hayrete düşürür. Doğa bize sanki akıllı ve sağlıklı olmak istiyorsan cevize dost ol der. Bu yazdıklarımızın hepsini test etmenizi isteriz. Bir dana beyni ile karşılaştırarak görün. Akıllı ve zinde bir ulus için ceviz yetiştirmek gerekiyor. 1970'li yıllarda Avrupa bizi sanki sağlıksız yaşamaya mahkum etmek için fidanlarımızı, ceviz türlerimizi yurtlarına götürüp dikmiş, kerestesine astronomik fiyatlar vererek bizdeki ağaçların kesilmesine sebep olmuştur. Halen ülkemizde üretim halinde 3.5 milyon ceviz ağacı vardır. İnsanımızın akıllı, sağlıklı yaşaması için günlük 40-50 gram ceviz tüketmesi gerekir, bunun için de 25 milyon ceviz ağacına sahip olması gerekmektedir. Aşılı ceviz ağacı, 5. yıldan sonra üretime başlar, 10. yıldan itibaren bir ağaç bir cumhuriyet altını kadar gelir getirir ve bu üretimini 200 sene sürdürür.

Besin değeri; 100 Gr. Ceviz 750 kalori verir. Her insanın günde 40-50 Gr. Ceviz tüketmesi sağlık için çok yararlıdır. İçinde bulundurduğu bir çok mineralin yanında içerdiği yoğun doymamış yağ asitleri olması nedeniyle kolesterolü düşürerek kalbimizin en yakın dostu olur. Buğdayla birlikte tüketildiğinde insanın sağlıklı gelişip, yaşamını sürdürmesi için gerekli aminoasitlerin hemen, hemen tamamını sağlar. Geceden suya koyup, sabah suyunu içip tanesini yemek de uygulanan tüketim şeklidir. Evinizi cevizsiz bırakmayın.

Sağlıklı kalmanız dileklerimle.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Utku Kızıltan Arşivi