Şöyle başlayalım. On kadar markaya sahip Alman Volkswagen Grubu'nda VW çekirdek markasının çatısı adeta yanıyor. Avrupa'nın en büyük otomobil üreticisi Volkswagen gerçek bir krizde. Bu sektörde olanlar zaten biliyor. Bu Alman otomobil şirketinin 90 yıllık tarihinde ilk kez CEO Oliver Blume, şirketin Almanya’daki on fabrikasından birini ve bir parça fabrikasını kapatmayı kamuoyu önünde seslendiriyor. Bunun düşünülmesi bile Alman otomotiv sektöründe bir dönüm noktasını temsil ediyor.
* * * *
Almanya’da sokaktaki insanlar Volkswagen'in başarısız olamayacak kadar büyük olduğunu düşünürler. Ama VW devi bir süredir sarsılıyor. Ancak bu sadece Volkswagen ile ilgili değil, aynı zamanda bir Alman endüstri simgesinin kimliğiyle de ilgili. Volkswagen, Avrupa'nın en büyük otomobil şirketidir ve şirket, Almanya'nın ekonomik yükselişini eşi benzeri olmayan bir şekilde temsil etmekte. VW, yani Made in Germany, Alman kaliteli işçiliğinin sembolüdür. Ama Çinli şirketlerin çok daha ucuz ve teknik açıdan gelişmiş elektrikli otomobiller ürettiği bir dünyada VW'nin konumu tartışılıyor artık.
* * * *
Sorun Almanya’nın uluslararası rekabete ne ölçüde ayak uydurabildiğidir. VW'deki kriz Almanya için bir adeta uyandırma çağrısıdır. Çünkü Volkswagen‘in yalnız olmadığını herkes görüyor. Özellikle tedarikçiler de zarar görecek: Örneğin şanzuman üreticisi dev ZF Friedrichshafen, şirket tarihindeki en büyük işten çıkarmaları çoktan duyurdu. Otomobil parçaları tedarikçisi Bosch 3.500 kişiyi, Continental'i 7.000 kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu Almanya'daki otomotiv endüstrisi 780.000 kişiye istihdam sağlıyor ve araştırma ve geliştirmeye yılda 45 milyar Euro’dan fazla yatırım yapıyor. VW, Almanya'nın uzun süredir yaşamadığı bir iş anlaşmazlığıyla karşı karşıya. Şirketin tarihinde ilk kez Almanya'daki fabrika kapatılabilir.
* * * *
VW'deki sorunu anlamak için belki 30 yıl geriye gitmek gerekir. O dönemde Şansölye Helmut Kohl'dü, işsizlik oranı yüzde ondan fazlaydı ve Volkswagen'de işçilere iş güvencesi için anlaşmaya varılmıştı . Bu anlaşma 1994'ten beri güncelleniyor - 2029'a kadar geçerli, ancak şimdi şirketin yönetimi bu anlaşmayı feshetmek istiyor. 1994'teki iş güvencesi artık sürdürülemez olduğu konuşuluyor. O dönemde 600.000 olan çalışan sayısını artırıp şu anda 680.000‘e çıkarmış. Volkswagen'de çalışmak adeta piyangodan çıkan bir ikramiye gibiydi.
* * * *
Cömert toplu sözleşmeler, cazip yeni otomobil indirimleri, çalışanlara uygun lojman imkanları vesaire. Volkswagen'de artık tabu yıkılıyor. VW‘de o dönemden beri yapısal sorunların olduğu biliniyor, bunlar konuşuluyordu. Örneğin on yıl önce, işçi temsilcileri konseyi başkanı 400 sayfalık bir dosyayı dönemin CEO’suna vermiş. İçinde: VW çalışanlarından, sonuçta çok fazla insanı işten çıkarmak zorunda kalmadan beş milyar Euro tasarruf edebilecek fikirler. O zamandan beri çok az şey olmuş, yani fikirler pek dikkate alınmamış.
* * * *
Tam tersine: VW markasının tasarruf etmesi beş milyar Euro artık on milyar olmuş. Yakında daha da yükselmesinin muhtemel olduğu söyleniyor. Giderek artan maliyetlere ek olarak, stratejik hatalar da yapılmış. Küresel rakip Toyota geçen yıl 380.000 çalışanıyla 11.2 milyon araç satarken, Volkswagen'in 680.000 bin çalışanıyla 9.2 milyon adet satmış. Tam iki yıldır görevde olan yeni CEO geçtiğimiz sonbaharda her marka için orta vadeli getiri ve maliyet hedefleri belirlemiş.
* * * *
Grubun bir bütün olarak faaliyet marjını 2030 yılına kadar yüzde 8'den yüzde 10'a çıkarması bekleniyor. Yönetim, geleceği güvence altına almak için önümüzdeki beş yıl içinde yaklaşık 180 milyar Euro yatırım yapmayı planlıyor. Bunun Volkswagen'in e-mobiliteye geçiş, araçların dijitalleştirilmesi ve otonom sürüşün geliştirilmesine yönelik muazzam yatırımları karşılayabilmesi için önemli bir önkoşul olduğu söyleniyor. Bu da ancak temel VW markasının da önemli ölçüde gelişmesi durumunda başarılabiliceği söyleniyor. Ancak trendin diğer yöne işaret ettiği konuşuluyor.