Pandemiyle birlikte ekonomik koşulların kötüye gidişi icra ve alacak davalarının sayısını rekor seviyede artırdı. İcra ve alacak davaları artarken tahsilat oranlarında düşüş yaşanıyor. İnsanlarda ödeme gücü olmadığı halde bir kişiye birden fazla haciz yapıldığı da oluyor. Avukatlar da bu konuda dertli.

“Koyun can derdinde kasap et derdinde” kime dokunsan bin ah işitiyorsun. Normal koşullarda haciz konulan kişinin nakdi yoksa, gayrimenkulü ya da 3.kişilerden elde ettiği gelire haciz konulabiliyordu şimdi hacize gidildiğinde üzerinde önceden konulmuş hacizler oluyor. Tahsilatta öncelik kamu alacaklarının olduğundan alacaklılar sıraya girmek zorunda kalıyor.

Geçmişte icra davalarına sadece kriz dönemlerinde rastlanıyordu. Pandemi koşulları da bu kriz dönemi ile aynı zamana denk düştüğü için, krizin sonuçları daha ağır oldu. Dolayısıyla icra takip davaları ile genel olarak alacak davaları, diğer davalar toplamından daha fazla hale geldi.

Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi kısa adıyla UYAP, yeterli elaman ve yeterli teknik donanıma sahip elaman sıkıntısı çekmekte. Bu yüzden bir tebligat 1 hafta ile 10 günde yapılamaz hale geldi. Adliyelerin yoğun olduğu dönemler yaşanırken, günde 50 bin kişi civarında bu alanlara girip çıkıyor. Sağlık açısından bu durumda büyük risk oluşturuyor.

Durumdan avukatlar da şikayetçi. Pandemi nedeniyle icra dairelerinin önlerinde ön bürolar kuruldu. Artık dosyaları kendileri direkt daireden gidip alamıyor. Kurulan bürolardan sırayla alabiliyorlar. Dosyaları arşive kaldırmışsa çıkarılması ellerine geçmesi bir haftayı bulmakta. UYAP sistemi ile gönderilen talepler işlenmiyor, avukatlar fiziksel olarak adliyeye gelip konunun takibini yapmak zorunda kalıyorlar.

Dosya sayısının artmasına karşın tahsilat oranlarının geçen yıla göre düşmüş durumda. Çeklerin vadesinde ödenme şartının Çeklerin tahsilat oranlarını düşürüyor. Ödeme taahhütlerinde 8 aydan bu yana neredeyse yargılama yapılamıyor. Yargılama yapılamadığından karşı tarafta ödemeye yanaşmıyor. Dolayısıyla ödemelerde azalmalar meydana geliyor. Bazı şirketlerin kapalı olmasından dolayı icraya göndermeden bekletilen dosyalar da mevcut. Bu durumlar tahsilat oranlarını yüzde 40 oranında düşürmüş durumda.

Eskiden tanidik bir esnaftan veresiye mal veya hizmet alırken söylenen bir cümle vardı. “Yaz tahtaya al haftaya” günümüz de ne tahtaya yazılıyor ne haftaya alınıyor. Bu gidişatla haciz edilmemiş esnaf kalmayacak.

Saygılarımla...