Utku Kızıltan

Utku Kızıltan

İklim değişikliği ve getirdiği kirlilikten en çok etkilenen ülkeler -3-

Sevgili Okuyucular geçen hafta, alışılmadık bir dönem yaşıyoruz. Bir taraftan kuraklık Türkiye'nin göllerini teker teker kurumaya götürürken, diğer taraftan seller, toprak kaymaları, hortumlar, fırtınalarla uçan çatılar, devrilen iskeleler, ağaçların devrilerek cana mala zarar vermelerini konu etmiş ve iklim değişikliğinin en çok etkilendiği ülkelerden Afganistan,Rusya,Kongo,Endonezya'yı anlatmıştık. Bugün Pakistan, Nijerya, Hindistan ve Çin'le konuya son veriyoruz.

PAKİSTAN: Nüfusu: 173.6 milyon. Ölüm sayısı: 150.000 Pakistan'daki kirlilik aynı zamanda ülkenin ekonomisini de olumsuz yönde etkiliyor, çünkü Pakistan dünyadaki önemli doğal kaynak ihtiyaçlarından bir tanesi. En büyük milli gelirini tehlikeye sokmak istemeyen ülke bu konuda önlemler alsa da, ülkede çalışmakta olan yabancı firmaların umursamazlığı, Pakistan'ın geleceği için ciddi tehlike oluşturuyor. Ülkede teknolojinin gelişmemesinden ötürü hane halklarının çoğu ısınma ihtiyacını odundan karşılıyor, bu da hava kirliliğini arttırıyor ve orman alanlarını azaltıyor. Pakistan'daki çoğu şehrin hava kalitesi Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği seviyenin çok üstünde. Son yıllarda kanser, kalp ve solunum yolu hastalıklarının artışı yanında düzenli arıtımın olmamasından sudan kaynaklanan hastalıklar da can alıyor. Ayrıca iklim değişikliğinin olumsuz etkisi ile artan sel ve toprak kaymaları gibi doğa felaketleri Pakistan'da tahribata yol açıyor.

NİJERYA: Nüfusu: 158.4 milyon, Ölüm: 200.000 Nijerya'da bir yılda ortalama 150.000 kişi kapalı ortamdaki hava kirliliği, tüberküloz ve akciğer kanseri yüzünden hayatını kaybediyor. Kapalı ortamdaki hava kirliliğinin ana nedeni olarak ülkedeki elektrik dağıtım sisteminin yetersizliği gösteriliyor, çünkü Nijeryalılar evlerini ısıtmak yemek yapmak için yakıt kullanıyor. Aynı zamanda Afrika'daki en büyük sulak alan olan Nijer Deltası petrol arama yüzünden talan edilmiş durumda. (Bize benzetiyor musunuz? 3. Köprü, 3. Hava Alanı, yok edilen zeytinlikler vs. gibi)

HİNDİSTAN: Nüfusu: 1.2 milyar, Ölüm: 1 milyon. Hindistan'daki çevre sorunlarının başında; hava kirliliği, su kirliliği, atık miktarının artması ve doğal kaynakların azalması geliyor. Her ne kadar 1995 yılından sonra ülke bir çok çevre koruma yasası çıkarmış olsa da, sürekli artmakta olan nüfus ve tüketim iklim değişikliği ile mücadeleye olumsuz katkı sağlıyor. Özellikle araba kullanımındaki artış, hızla büyüyen ülkeyi hava kirliliğinin merkez üssü haline getiriyor. Kirli hava nedeniyle her yıl binlerce bebek hayatını kaybediyor. Bunun yanında yaklaşık 40 milyon kişinin kirli havadan ötürü astım hastası olduğu tahmin ediliyor. Hava kirliliği bir dünya harikası olan Taç Mahal'i de sarartıyor.

ÇİN: Nüfusu: 1.3 Milyar, Ölüm: 1.5 Milyon. Seri üretim ile dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisi haline gelen Çin dünyayı en çok kirleten ülke olarak listenin başında yer alıyor. Çin'de çevre kirliliği her geçen yıl artıyor, bu da ülkeyi daha büyük sorunların içine çekiyor. Dev ekonomisini beslemek için üretimini sürekli arttırmakta olan ülkede, kontrolsüz sanayinin neden olduğu kirlilik her yıl milyonlarca insanın ölümüne ve sakat kalmasına neden oluyor. Ölümlerin başlıca nedenleri arasında da hava kirliliği gösteriliyor. Enerjisinin yüzde 70'ini kömürden sağlayan Çin'de giderek artan araç sayısı ve kullanılan düşük kaliteli mazot ve benzin, hava kirliliğini arttırıyor. Ülkedeki şehir nüfusunun sadece yüzde biri temiz hava soluyabiliyor. Özellikle kış aylarında Pekin başta olmak üzere, Çin'in kuzey ve doğusundaki 30 şehirde yoğun hava kirliliği ve sis nedeniyle görüş uzaklığı 100 metreye kadar düşüyor. Çinlileri ilgilendiren başka bir konu da su kirliliği; yeraltı su kaynaklarının %90'ı kirlilikten etkilenen ülkede yaklaşık 300 milyon insan temiz suya ulamla imkanından uzakta yaşıyor. Çin hükümeti tarafından yayınlanan rapora göre iklim değişikliği ve kirlilik ülkedeki tahıl üretimini 2050 yılına kadar yüzde 5 ila yüzde 20 oranında azalabilir ve ülkedeki su kaynaklarının çoğu kullanılmaz hale getirebilir diye hesaplanıyor. Evet, böylece iklim değişikliğinin en çok etkilendiği 10 ülkeyi ve sebep olduğu sağlık sorunlarını öğrendik. İnşallah bizdeki ağaç katliamları sulak alanların talanı durur da bu ülkeler haline gelmeyiz. Sağlıklı kalmanız dileklerimle.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Utku Kızıltan Arşivi