Kıyamete kadar var olacaklar

Bağcılar Belediyesi ile Sivas Bosna Sancak Eğitim ve Sosyal Yardımlaşma Derneği tarafından Şahoviçi ve Kolaşin Soykırımı’nın 97. yıl dönümünde anma etkinliği düzenlendi. Mehmet Akif Ersoy Kültür Sanat Merkezi’nde gerçekleşen programda İstanbul’da yaşayan Boşnaklar bir araya geldi. Türkiye’de ilk defa Şahoviçi ile ilgili bir toplantı yapıldığı için duygulandığını söyleyen AK Parti eski milletvekili Hüseyin Kansu, “Bu katliamdan sonra kafileler halinde gidilecek tek yer vardı orada Anadolu. Gidecekleri başka yer yok o yüzden Türkiye’ye geldiler. Anadolu ve Türkiye Boşnaklar için ikinci vatan demiyorum. İnsanlık tarihini inceleyin katliam yaşayan milletler tarih sahnesinden silindiler. Başına 11 defa katliam geldiği halde Boşnaklar ayaktalar ve kıyamete kadar var olacaklar” dedi.

2 gün boyunca katledildi

Şahoviçi köyünde yaşayan Boşnaklara yapılmış Sırp katliamının 7 Kasım 1924’te Karadağlı Komitacıların, jandarma kumandanı Boşko Boşkoviç’i öldürmesiyle başladığını söyleyen Tarihçi-Yazar Prof. Dr. Serbo Rastoder, o dönem yaşananları şöyle anlattı: “Ancak suç Müslüman olan Jusuf Mehonjic’in üstüne yıkıldı. Mehonjic, cinayet işlendiğinde orada olmadığını kanıtlamasına rağmen Şahoviç ve Pavino Polye’de yaşanan katliamların nedeni olarak gösterildi. Boşkoviç’in cenazesinde intikam için hazırlıklar yapıldı. Boşnaklar kendi kaderlerine terk edildi. 9 Kasım 1924’te Şahoviç ve Pavino Polye köylerine girildi. Müslüman evleri yağmalanıp ateşe verildi. Müslümanlar 2 gün boyunca katledildi. Müslümanların ortadan kaldırılması için uygulanan bu katliamın yapıldığı dönem herhangi bir savaş dönemi değildi.” Program sonunda Kansu, Rastoder ve Sivas Bosna Sancak Derneği Başkanı Erol Sevim’in de olduğu katılımcı grup, Şahoviçi Soykırım Sergisi’ni gezdi.

YAĞMALAYIP ATEŞE VERDİLER

Şahoviçi veya bugünkü adı Tomaşevo, Karadağ sınırlarının içerisinde bulunan bir yerdir. Osmanlı’nın bölgeden çekilmesiyle can ve mal güvenliği kalmayan Boşnakları dağlardaki çeteler korumaya başladı. Ve 1924 yılının 9-10 Kasım tarihlerinde Boşnaklara yapılan en büyük katliamlardan birine dünya şahit olmuştur. Şahoviç katliamı Sırp-Hırvat-Sloven Krallığı döneminde Müslümanlara yapılmış en büyük katliamdır ve  Katliamın yapıldığı bu dönem her hangi bir savaş dönemi de değildir. Katliam, 9-10 Kasım 1924 yılında yapılmıştır. Osmanlı’nın Balkanlardan çekilmesiyle orada yaşan Müslüman nüfusun can güvenliği her zaman tehlikedeydi. Sürekli yapılan baskılar, katliamlar, işkenceler orada yaşayan Müslümanların ortadan kaldırılması için uygulanan bir plânın parçalarıydılar.  7 Kasım 1924’te Karadağlı Ortodoks Komitacılar, Kolaşin bölge jandarma kumandanı Boşko Boşkoviç’i öldürdü. Ancak suç Müslüman Komitacı Jusuf Mehonjic’in üstüne yıkıldı. Mehonjic, cinayet işlendiğinde orada olmadığını kanıtlamasına rağmen Şahoviç ve Pavino Polye’de yaşanan katliamların nedeni olarak gösterildi. Boşkoviç’in cenazesinde intikam için hazırlıklar yapıldı. 2000 silahlı Ortodoks komitacıya 2 gün hükümetten izin verildi. Ne yaparlarsa yapsın müdahale edilmeyecekti. Boşnaklar kendi kaderlerine terk edildi. 9 Kasım 1924’te Şahoviç ve Pavino Polye köylerine girdiler. Müslüman evlerini yağmalayıp ateşe verdiler. Müslümanları da 2 gün boyunca katledildiler.