Tarihi çeşmeye örgülü hapis

Tarlabaşı Karakurum Sokak'ta yaklaşık 200 yıl önce Osmanlı Sultanı II. Mahmut tarafından yaptırılan "II. Mahmut Çeşmesi" bulunuyor. 1830 yılında Mermerden yapılmış olan çeşmenin altı mısralık kitabesi ve yuvarlak bir kemeri var. Sultan II. Mahmut'un tuğrasının da bulunduğu çeşme, çevresindeki yapılaşma nedeniyle yol seviyesinden 3 metre aşağıda bulunuyor. Dış etkenlerden korunması için, çeşmenin çevresi demir korkuluk ve tel örgüyle çevrilmiş durumda. Buna rağmen çocuklar çeşmenin çevresindeki tellere ve çeşmenin üstüne çıkarak oyun oynuyor. Çevresindeki evlerin ve yol seviyesinin altında kalan tarihi çeşmenin önü de çöp dolu. Ayrıca çeşmenin hemen önünde de bir çöp konteyneri bulunuyor. Çevresinde yaşayanlar ise bakımsız ve önü çöp dolu olan çeşmenin tarihinden habersiz.

Koruma bilinci yok

Tarih Araştırmacısı Müfid Yüksel, 2. Mahmut dönemine ait çeşmelerin restore edilerek tekrar kullanıma açılması gerektiğini belirtti. Yüksel "İstanbul bir nehir kenarında kurulan şehir olmadığı için tarihte su problemleri olmuştur. Osmanlı döneminde, Roma döneminde halka su ulaştırabilmek için bu tür yöntemler yapılmıştır. Örneğin şehirlerde sarnıçlar oluşturmuşlardır. Bunun yanı sıra sokak çeşmeleri de yapılmıştır çünkü İstanbul'da çok az konaklarda evde su şebekesi olurdu. O yüzden inanılmaz derecede sokak çeşmeleri yapılmıştır. Tarihi eserleri koruma bilinci olmadığı için restore edilenleri bile aynı duruma maruz kalıyor” dedi.

Kot altında kalmış

“İkinci Mahmut dönemine ait 1246-1830 tarihli çeşme maalesef bu hale gelmiş. Zamanla kot yükselmesi ve apartman aralarında kalmasından dolayı çeşmeler kot altında kalmış” diyen Yüksel, “Dolayısıyla çeşmelerin altta kalmasıyla buralar çöplüğe dönüyor. Sokakta yaşayan insanlar buralarda ateş yakıyorlar. Bazen bu çeşmeler yangından kararıyor. Dolayısıyla çok fazla tahribat söz konusu. Kitabe kaybolmuş ya da çalınmış. Musluğu da sökülmüş. Buraların önü az bir şey açılıp tekrar çeşmelerden içme suyu akması sağlanırsa mahalleli de buralardan su alır ve bu çeşmeye sahip çıkarlar. Bu yöntem ile çeşmeler kurtarılabilir" ifadelerini kullandı. DHA