Sanırım herkes hemfikir… Yakın dönemin dünyayı en sarsıcı olaylarından biri Ukrayna savaşı… Etkileri her ülkede/ekonomide hissediliyor. 500 günü çoktan aştı, tüm hızıyla sürüyor. Daha da süreceğe benziyor, bitecek gibi gözükmüyor. Savaştan en çok etkilenen ülkelerin başında kuşkusuz yaşadığım Almanya da yer alıyor. İki ülke savaşıyor, ama savaşın kaybedenleri Almanya ve Avrupa Birliği sanki… Bu yüzden Alman Şansölye bu savaşı ‘Dönüm noktası/küresel milat‘ olarak yorumluyor.
* * * *
Hemen başında savaşa bağlı olarak artan enflasyon, hayat pahalılığı, yüksek enerji fiyatları, ihracatın büyük oranda olumsuz etkilenmesi, büyüme rakamlarının düşüşe geçmesi Almanya'yı ekonomik krizin eşiğine getirmişti. Etkileri hala da sürüyor. Bu savaşın Almanya’yı/dünyayı nereye götüreceği meçhul... Ancak şu kesin biliniyor. 24 Şubat'tan itibaren Rusya'nın yeni bir dünya sistemi talebiyle düğmeye bastığı ortada. Yeni bir sayfa açmak istediği belli ama son durağı bilen yok.
* * * *
Bu arada çokça müjdelenen Ukrayna karşı saldırısının başlamasından sekiz hafta sonra, birçok Batılı gözlemci hayal kırıklığına uğradı. Karşı saldırının başladığı 4 Haziran'dan bu yana Ukrayna kuvvetleri çoğunlukla ilk birkaç haftada başarılı oldu, ancak Temmuz'da cepheler neredeyse hiç değişmedi. Güneyde geniş çaplı bir yarma girişimi, son zamanlarda Ukrayna’ya yeni bir ivme kazandırdı. Ancak, ilerleme beklenildiğinden daha yavaş oldu. Bunun nedeni olarak, açıkça üstün olan Rus hava kuvvetleri gösteriliyor.
* * * *
Askeri stratejistlere göre, savaşta saldırı genellikle savunmadan daha zor olur; askeri bir kurala göre, en az 3:1 oranında üstün bir personel gücü gerektirir. İdeal olarak da yarma harekatlarında kayıpları karşılayabilmek için yarma kuvvetinin teçhizatında ve organizasyonunda en az yüzde 50 fazlalık olması gerekiyormuş. Ukraynalıların bu kadar üstün bir sayıya sahip olmanın yanına bile yaklaşamadıkları söyleniyor. Şimdiye kadar savunmada başarılı oldukları ama karşı saldırılarda sıkışıp kaldıkları, bu yüzden oldukça küçük kazanımlar için yüksek bir bedel ödendiği işaret ediliyor.
* * * *
Bir süre önce farklı ülkelerden davet edilen bir grup askeri uzman Ukrayna’da farklı cepheleri dolaşmış. Bunlardan biri de Londra’daki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden askeri uzman Franz-Stefan Gady. İngiliz stratejist, geçen hafta Alman Televizyon Kanalı ARD‘nin ana haber programında şöyle diyordu: ‘Şu anda dünyadaki hiçbir silahlı kuvvet, Rusların güney ve doğu Ukrayna'da kurdukları kadar yoğun ve derin bir savunma sisteminin nasıl üstesinden gelineceğine dair pratik deneyime sahip değil. İkinci Dünya Savaşı'nın bitiminden bu yana böyle bir savunma görmedik.‘
* * * *
‘Karşı saldırının ilk aşamasının tamamen "deneme yanılma" ile ilgili olmasının nedeni budur. Ayrıca taarruzun ilk aşamasındaki başarısızlıkların diğer bir nedeni de operasyon kötü planlanmış ve organize edilmiş. İlerleyen birimlerin koordinasyon eksikliği gözüküyor. Ama derslerini aldılar. Kombine muharebe, farklı askeri yaklaşımların eş zamanlı olarak uygulanan bir senkronizasyondur‘ diyordu.
* * * *
Görülüyor ki askeri haritalarda cepheler donmuş gibi görünse de, pek çok şey hareket halinde ama yavaş. Her karşı saldırı ve ilerleme veya gerileme metre ile ölçülüyor. İngiliz stratejist de zaten ‘Askeri açıdan bakıldığında, çatışmaların önümüzdeki aylarda sona ereceğini düşünmüyorum. Büyük olasılıkla, bu savaş gelecek yıl da devam edecek‘ diyor. Öyleyse biz sanırım en iyisi ‘Peki savaşı kurgulayan akıl daha ne kadar sürmesini istiyor?‘ sorusuna odaklanmalıyız.