Halit Çelikbudak

Halit Çelikbudak

Seçim, ABD ve Ukrayna

Yazıya başladım, telefonum çaldı. Baktım, Türkiye’den bilgisine, sağduyusuna güvendiğim gazeteci dostum arıyordu. Uzun yıllar önemli mevkilerde görev yapan dostum, ‘ABD, elimizdeki S400 Hava Savunma Sistemi’ni Ukrayna’ya vermemizi istiyor‘ diyordu. Dostumla Ukrayna savaşının seyri, ateşkes, barış müzakeresi umudu, bahar taarruzu gibi konuları konuştuk.

* * * *

Washington Post’ta ara sıra David Ignatius’u okurum. Hafta iki kez dış politika yazan deneyimli, sayısız ödüllü bir editör. Bir okuyucu soruyor. ‘ABD, neden daha fazla silah göndermek yerine savaşı sona erdirmeyi, müzakere etmeyi amaçlıyor?. Cevabı şöyle. ‘Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in geçen hafta Washington Post Live'de bana açıkladığı gibi, Amerika bir barış anlaşması arayışında.‘

* * * *

Devam ediyor. ‘Biden yönetimi müzakere edilmiş bir çözüm fikrine gerçekten ısınmaya başladı. Ama önce yönetim, Ukrayna'nın uzun süredir beklenen karşı saldırısıyla Rusya’yı geri püskürtmek için elinden gelenin en iyisini yapmasını istiyor - umarım bu Kiev'e herhangi bir müzakerede avantaj sağlayacak.‘

* * * *

Anlaşılıyorki Ukrayna’nın son bir taarruz ile masaya avantajlı oturması isteniyor. Ukraynalılar da, on milyarlarca dolar değerinde askeri teçhizatı aldıktan sonra, artık sonuç göstermeleri gerektiğini biliyorlar. Çünkü gelecek yıl ABD seçim moduna giriyor. Kış aylarından beri, üst düzey ABD ve NATO yetkililerin Ukrayna’ya ‘Fırtınayı savuşturdunuz, düşmanı yordunuz, şimdi karşılık verin‘ dediği söyleniyor.

* * * *

Ukrayna Savunma İstihbarat Başkanı’nın geçen ay Ukrayna'nın ‘bu bahar belirleyici bir savaş vereceğini ve bunun savaş sona ermeden önceki son savaş olacağını" söylediği biliniyor. ABD'nin umduğu da bu. ABD Savunma Bakanı da Şubat ayında ‘Ukrayna'nın yapması gereken savaş alanında kendi lehine koşullar oluşturmak‘ demişti.

* * * *

Bu uygulanabilir mi, ne zaman ve ne ile? Askeri uzmanlar, Rusya'nın hızlı karşılık verme yeteneğini aşan bir taarruz olması gerektiğini söylüyorlar. Bu yüzden Ukrayna’nın her şeyin prova edilmesini istediği, üst düzey ABD ve Ukraynalı subayların geçen ay "masa üstü" simülasyonlar yaptıkları da biliniyor.

* * * *

Ukrayna’nın en zayıf noktası hava savunma sistemi. Almanya‘nın IRIS-T , ABD ve Norveç yapımı NASAMS füzeleri Kiev’e teslim edildi. Patriot için Ukrayna askerleri eğitiliyor. ABD’nin Türkiye’nin elindeki S-400 savunma sistemini Ukrayna'ya, devretmesini de gündeme getirdiği söyleniyor. Konu ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı‘nın Türkiye'ye yaptığı ziyarette gündeme gelmiş, o da ‘Belki de S-400 sorununu çözmek için yeni bir yol bulabileceğimiz an geldi‘ diyerek bunu ima etmiş.

* * * *

ABD, bir taşla birkaç kuş vurmak istiyor. Ukrayna‘ya iyi bildiği bir Rus yapımı hava savunma sistemi vermek, İkincisi Türkiye'yi yeniden Washington'un yörüngesine çekmek için bu anı değerlendirmek. Ancak askeri analistler, ‘Türkiye bıçak sırtında yürümeyi başardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan için S-400, Türk egemenliğinin bir sembolü haline geldi, bu yüzden vermez‘ diyorlar.

* * * *

CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun Dış Politika Danışmanı Ünal Çeviköz, İsviçre’deki Neue Zürcher Zeitung'a verdiği röportajda, S-400 alımı büyük bir hataydı, ancak sorunu çözmek için bir yol bulacağız‘ diyordu. Bu yolun ne olduğunu bilmiyoruz. Açıklamıyor. Belki de S400‘ün Ukrayna’ya devredilmesi.

* * * *

Pazar günü önemli bir seçim var. Çok az kaldı. Düzlükler geçildi, son viraja girildi. Seçim dümeni Avrupa ve ABD’ye kırmak isteyen muhalefet ile yirmi yıldır ülkeyi yöneten iktidar arasında. Seçim sadece Türkiye’deki iktidarı belirlemeyecek, küresel etkileri de olacak. Örneğin, muhalefet kazanırsa ilk işi belki de bahar taarruzu için S400’leri Ukrayna’ya verecek. Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun ‘Yine Bahar Gelecek‘ sloganı belki bunu da kapsayan bir alegori.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Halit Çelikbudak Arşivi