Asgari ücret derman olamayacak

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası eski baş ekonomistlerinden Hakan Kara yeni asgari ücretle ilgili olacakları tek tek yazdı. Olacakları sıralayan Hakan Kara, halkı enflasyona ezdirmemenin yolunu enflasyonu ezmekten geçtiğini anlattı "Net asgari ücret şimdilik açlık sınırını hafif de olsa geçti. Ne yazık ki yine bir zam yağmuru başlayacak ve muhtemelen birkaç ay sonra bu artış da enflasyon karşısında eriyecek Halkı enflasyon karşısında ezdirmemenin yolu enflasyonun kendisini ezmektir." Bir diğer Ekonomist Özgür Demirtaş ise , yeni asgari ücret için yaptığı açıklamada "Asgari Ücret 2.5 ay içinde açlık sınırının altına düşecek. Üzgünüm" dedi. Yeni açıklanan asgari ücrete ünlü ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirtaş’tan ilk değerlendirme geldi. Demirtaş, üzgün olduğunu belirterek asgari ücretle ilgili acı gerçeği açıkladı. Enflasyona dikkat çeken Demirtaş asgari ücretin 2.5 ay içinde açlık sınırının altına düşeceğini belirtti.
Demirtaş şu paylaşımı yaptı: "Hesaplarıma göre: Asgari Ücret 2.5 ay içinde AÇLIK sınırının altına düşecek. Üzgünüm. Gerçekleşince tekrar konuşuruz… Elbette artışa sevindim… Ancak Doğru Ekonomi Politikaları kullanılarak bu kısır döngüden çıkılmasını dilerim."

Faiz- asgari ücret ortalık toz duman
Son gelişmlerin ardından artık marketlerde ve mağazalarda hergün akşam çalışanlarını akşam mesaisi bekliyor, zira etiketler baştan aşağı değiştirilecek. Asgari ücrete yapılan zam öncesi ürünlere getirilen zamların üstüne zam yapılacak, Kemal Sunal filmi gibi zama zam yani! Allah AKP hükümetinden razı olsun yeni asgari ücret açlık sınırından tam bin 40 TL daha fazla. Anlayacağınız “ARTIK AÇ KALMAYACAĞIZ”! Hala yoksuluz gerçi zira yoksulluk sınırı 33 bin 752 TL! Bu gidişte hep yoksul kalmaya devam edeceğiz. Geçtiğimiz günlerde bir röportaj döndü durdu sosyal medyada, muhabir ile sığır yetiştiricisi arasında geçen muhabbet aynen şöyle:
-Geçtiğimiz yıl nasıldı işler? *Daha iyiydi. -Ondan önceki sene nasıldı? *Çok daha iyiydi. -Peki ondanda önceki sene nasıldı? *Çok çok daha iyiydi. -Şimdi nasıl? *Masraflar ağır, çiftçi batmış durumda. -Ne oluyor böyle? *Kötüye gidiyoruz. -Siz kimi tercih ettiniz? *Erdoğan, tek umudumuz Erdoğan. Aslında Türkiye’nin özeti bir röportaj.
Merkez Bankası'nın kararının ardından Fatih Altaylı'dan dikkat çeken 'faiz' yorumu: 'Biz bu b...ku niye yedik?'
Merkez Bankası'nın 27 ay sonra politika faizini yükseltme kararını değerlendiren gazeteci Fatih Altaylı, "Madem başa dönecektik, biz bu b.ku niye yedik? Azar azar yiyince başka şey mi yemiş oluyoruz" diye sordu. Altaylı, "Türkiye’yi öyle bir cehalet yönetiyor ki, bir seferde yapsa işe yarayacak olan reçete parça parça yapınca Türkiye’nin soyulmasından başka hiçbir işe yaramıyor" dedi.

Altaylı'dan ilginç yorum geldi
Merkez Bankası'nın kararının ardından Fatih Altaylı'dan dikkat çeken 'faiz' yorumu: 'Biz bu b...ku niye yedik?' Piyasalardaki hareketlilik sürerken gazeteci Fatih Altaylı, kendi internet sitesinde kaleme aldığı "Marabadan ağaya bir soru: Azar azar yiyince başka şey mi oluyor!" başlıklı yazısında 6,5 puan faiz artırımını değerlendirdi.
"Biz bu b. .. niye yedik?"
Gazeteci Fatih Altaylı, Merkez Bankası'nın 27 ay sonra politika faizini yükseltme kararına ilişkin, "Faizi indiren iktidar bunu 'Nass'a yani Kur’an’ın emrine bağlamıştı. Şimdi artış tekrar başladı. 'Nass'a geçmiş olsun. Şimdi herkes 'Ne oldu, Kur’an’dan da mı vazgeçtiniz?' diye soruyor. Benim sorum ise bambaşka. Ben maraba ile ağa arasındaki çekişmenin sonundaki soruyu soracağım bir kez daha. 'Madem başa dönecektik, biz bu b.ku niye yedik?' ve hemen ekinde 'Azar azar yiyince başka şey mi yemiş oluyoruz?" diye sordu.
Ülkeyi öyle bir cehalet yönetiyor ki
Altaylı'nın yazısından ilgili kısım şu şekilde:
"Piyasa en az yüzde 25 faizi satın aldığı için de, faiz artışı beklentiyi karşılamadı ve dolar dünden bugüne yüzde 8 arttı, TL ciddi değer kaybetti. Mehmet Şimşek’in piyasayı 'sözlü teskin' çabası da işe yaramadı ve kamunun dolar satışlarına rağmen yükseliş sürdü.
Parası olup dün 1 milyon dolar alan, bir günde 2 milyon TL para kazandı. Bu para nereden çıkacak diye merak ediyorsanız etmeyin, sizden benden çıkacak. Ama belli ki, bu faiz artışları sürecek. Önümüzdeki ay bir yüzde 6 daha artırırlar.
Ancak Türkiye’yi öyle bir cehalet yönetiyor ki, bir seferde yapsa işe yarayacak olan reçete parça parça yapınca Türkiye’nin soyulmasından başka hiçbir işe yaramıyor. Ya da belki de böyle olsun istiyorlar, onu da bilmemiz mümkün değil.
Haluk Bayraktar dün güzel bir benzetme yapmış, 'Enflasyon kanser, faiz kemoterapidir' demişti. Hakikaten iyi benzetme.Ama kemoterapide doz önemlidir. Dozu iyi ayarlayamazsanız, hasta kesinlikle ölür. Ekonomi yönetimi dün dozu ayarlayamadı. Temmuz ayında da ayarlayamazsa, geçmiş olsun. Hatta başımız sağ olsun."

5 ayda 7 bin 914 şirket kapandı
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) 2023 Mayıs’a ilişkin kurulan ve kapanan şirket istatistiklerini açıkladı.TOBB verilerine göre, mayıs ayında 2 bin 79 şirket daha kapandı ve yılın ilk 5 ayında toplam 7 bin 914 şirket kapanmış oldu.Mayısta kapanan şirket ve kooperatiflerin; 691'i toptan ve perakende ticaret, motorlu taşıtların ve motosikletlerin onarımı, 270'i inşaat, 256'sı imalat sektöründe yer aldı. Buna göre, mayıs ayında 2 bin 79 şirket daha kapandı ve yılın ilk 5 ayında toplam 7 bin 914 şirket kapanmış oldu.

Bir ayda yüzde 41 artış!
Bir önceki aya göre kapanan şirket sayısı yüzde 41, kapanan kooperatif sayısı yüzde 105,7 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı ise yüzde 49,8 arttı. Mayıs 2023'de, kapanan şirket sayısı 2022 yılının aynı ayına göre yüzde 0,4, kapanan kooperatif sayısı yüzde 33,3 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı ise yüzde 138,5 yükseldi. 2023'ün ilk 5 ayında ise, 2022'in ilk 5 ayına göre kapanan şirket sayısı yüzde 4,2, kapanan kooperatif sayısı yüzde 4,7 ve kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 13,6 arttı.

Ya asgari ücrette neler olacak?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, net asgari ücretin 11.402 liraya yükseldiğini açıkladı. Böylece asgari ücrete ara zam oranı yüzde 34 oldu. Asgari ücret kamu desteği de 400 TL'den 500 TL'ye çıkarıldı. Ekonomist Hamza Yardımcıoğlu'nun yeni asgari ücrete yönelik ilk yorumu, "Halkın alım gücünün yükselmesi için fiyatların da ona göre düzenlenmesi lazım. Asgari ücreti dünyayla kıyaslamamalıyız, asgari ücret kazanan kişilerin nüfusa oranı Avrupa'da yüzde 2-3'ü geçmez. Türkiye'de yüzde 50'den fazla bir nüfus asgari ücretle geçiniyor. Bu artış enflasyona sebep olacak. Asgari ücretliye hiçbir faydası yok, sürekli daha fakirleşiyor. Asgari ücretliyi rahatlatmak için yapılan zam da yine enflasyon doğuruyor. İthalata bağlı bir ekonomimiz var, döviz kurundaki artışla da maliyetler artıyor. Enflasyonu artıran pek çok faktör var" şeklinde oldu.

Gerçek enflasyon çok ayrı bir yerde
Türkiye'de yaşanan enflasyonun gerçekte yüzde 200 seviyesinde olduğunu iddia eden Yardımcıoğlu, "Fiyat istikrarını sağlarsanız asgari ücret zammı enflasyonu tetiklemez. Enflasyonu ölçerken sepetin içerisinde pek çok kalem var. Asgari ücretli zor geçiniyor, asgari ücretli sinemaya, tiyatroya gitmiyor, tatile gitmiyor. Turizm ve eğlence harcamalarını o sepetten çıkarmak lazım. Gıda ve kiraya yoğunlaşarak enflasyon hesaplanmalı. Ortaya çıkan enflasyon rakamı bu yüzden yanlış, Türkiye'de gerçek enflasyon yüzde 200'ün üstündedir.Türkiye'de alınan kararlar sürpriz yumurta. Sıcak para girişi olmayınca, kurlarda da bir değişim olmayacaktır. Önümüzde çalkantılı bir on gün var" dedi.

Ekmekten tasrruf eder hale geleceğiz
Hiperenflasyon yaşayan Venezuella'yı örnek veren Hamza Yardımcıoğlu, "Tasarruf yapabilenler ellerindeki fiziki tasarrufları değerlendirebilir. Borsa'da da düşüşler olacaktır. Hiperenflasyona giden süreçte bir seçim ekonomisi atlattık. Merkez Bankası'nın para hacmi genişletildi, 125 milyar dolar yani 3 trilyon lira kadar kur korumalı mevduatlar var, bunlar hazinenin yani halkın sırtında. İnsanlar ellerinde TL tutmak istemiyor. Venezuella, hiperenflasyonu yaşarken yerel para birimleriyle alışverişi kesmiş ve insanlar dövizi yoksa takas yöntemine gidilmişti. Söylemek istemiyordum ama, ekmekten tasarruf eder hale geleceğiz. Parası olmadığı zaman insanlar ne yapacak? Daha az tüketecek. Yine Venezuella'da hiperenflasyonun ardından yapılan araştırmalarda insanların kilo ortalaması düşmüştü" yorumlarında bulundu.

Asgari ücret azami çözümsüzlük!
Asgari ücretteki 'ara zammın' duyurulmasının ardından aralarına ekonomist ve siyasilerin de dahil olduğu birçok uzman isim sosyal medyadan görüşlerini paylaştı. Çoğu isim söz konusu rakamın açlık sınırının altında kaybolacağını ve yakında her kalemde gelecek zamların yurttaşın alım gücünü doğrudan etkileyeceğini aktardı. Kişisel sosyal medya hesabından bir paylaşımda bulunan Ekonomist Evren Devrim Zelyut, "Üzüldüğüm noktalar şunlar" diyerek şu ifadeleri kullandı:
" Enflasyon artarken verilen bu rakam da 1-2 ay içinde açlık sınırı altında iyice kaybolacak. Ekonomi yönetimi fiyatları düşürecek yapısal işler yerine sürekli enflasyon telafisi ile uğraşarak zamanı ve kaynakları harcıyor. Türkiye tüketim yerine tasarrufu, reel sektör üretiminde yarı mamul bağımsızlığını, eğitim reformları ile ihracatta yüksek teknoloji payını artırmadıkça; dolar, enflasyon, kayıt dışı ekonomi, sefalet, yolsuzluk

konuşmaya devam edeceğiz..."

Bankalar önlem alıyor
Bankaların da hiperenflasyona yönelik tedbirler aldığını ifade eden Yardımcıoğlu sözlerini, “İnsanlar uzun süredir kredi kartları ile borçlanıyordu, zaten asgari tutarları ayda yüzde 1,5 civarındaydı. Ama altın veya dolar aldığınızda ödediğiniz faizin çok üstünde kâr ediyorsunuz. Bu yüzden bankalar asgari ödeme tutarlarını ve faizlerini yükseltti. İnsanlar artık bunu da yapamıyorlar. Kredilerde bile çok yüksek faiz oranları söylüyorlar, razı olsanız bile kredinizi onaylamıyorlar. Çünkü bankalar şunu biliyor, yüzde 60 faiz uygulasa bile hiperenflasyon ortamında kâr edemez. Böyle bir tıkanmışlığın önünü açmak zorundayız.”

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Barış Önal Arşivi