1956’da bağımsızlığa kavuştuktan sonra tam 15 askeri darbe olan Sudan yine karıştı. Birkaç günden beri Sudan’da askeri cunta içindeki iktidar kavgası yaşanıyor. Bir tarafta genelkurmay başkanı Abdel Fattah el-Burhan'ın başında olduğu ordu, diğer tarafta  Sudan'da herkesin Hamideti dediği Mohamed Hamdan Daglo'nun yönettiği paramiliter olarak adlandırılabilecek ancak nihayetinde ikinci bir ordu…
* * * *
İkinci ordu 100.000 kişilik bir kuvvet olan Hızlı Destek Kuvvetleri… En son 2021'de ordu komutanı Abdel Fattah al-Burhan ve yardımcısı Hızlı Destek Kuvvetleri lideri Mohamed Hamdan Daglo birlikte iktidara geldi. O zamandan beri ABD, Birleşmiş Milletler ve bazı komşu ülkeler Sudan’da sivil yönetime geçişi düzenlemeye çalışıyordu. Ancak Hızlı Destek Kuvvetleri’nin düzenli orduya entegre edilmesi için zaman çerçevesi tartışmalıydı. Genelkurmay Başkanı Burhan iki yıl,  Hemedti ise 10 yıl istiyordu.
* * * *
Bu anlaşmazlığın sebebi belli.  Her iki taraf da zenginliklerini kaybetmekten korkuyor. Her iki taraf da sanayi şirketlerinden altın madenlerine ve bankalara kadar Sudan ekonomisinin büyük bir kısmına sahip.  Ordunun onlarca şirketinin olduğu,  Hemedti'nin de ayrıca Darfur'da altın madenleri olduğu biliniyor. Kimse iktidardan, kimse milyarlardan vazgeçmek istemiyor.
* * * *
Burhan ve Hemedti birliklerinin yardımıyla 2021'de iktidara geldiler. O dönemde iyi anlaştılar ve ortak bir hedefi paylaştılar: sivilleri iktidardan uzak tutmak. Şimdi darbe içinde darbe yaşanıyor.  Sudan uçurumun eşiğine geldi. Mısır Burhan'ın ordusunu destekliyor. Mısır Devlet Başkanı General Sisi ile el-Burhan Harp Okulu’ndan sınıf arkadaşı. Suudi Arabistan para karşılığında Yemen'e binlerce savaşçı gönderen Hemedti ile iyi ilişkilere sahip. Birleşik Arap Emirlikleri'nde her iki tarafın da varlıklarının büyük bir kısmını banka hesaplarında tuttuğu söyleniyor.
* * * *
Türkiye-Sudan  ilişkileri derin… Sudan 1517’de Osmanlı hakimiyetine girmişti.  Lozan antlaşmasıyla Mısır’a bağlanmış, 1956’da bağımsızlığına kavuşmuştu.  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2017’deki Sudan ziyaretinde ülkenin kuzeyinde bulunan Sevakin Adası’nı Türkiye’ye tahsis edilmesini istemişti. Bu talep kabul edilmiş ve  Sudan’a ait, Kızıldeniz’deki Sevakin Adası 99 yıllığına Türkiye’ye kiralanmıştı. Nüfusu 45 bin olan Sevakin Adası’nda Osmanlı’dan kalma tarihi eserler bulunuyor. 
* * * *
Çatışmaların çoğu Sudan'ın başkenti Hartum'da yaşanıyor gibi görünüyor, ancak ülke genelinde bildirilen çatışmalar var. Çatışmalarda düne kadar en az 180 sivilin öldüğü, 2 bine yakın sivilin de yaralandığı söyleniyor. Sudan uçurumun eşiğine geldiği işaret ediliyor. Başkent Hartum'daki sokakların boş olduğu, insanların evlerinde şok içinde olacakları bekledikleri bildiriliyor. Hartum'da çatışmalar yüzünden bazı bölgelerde elektrik ve su olmadığı, gıdaların azaldığı, doktorların,  hastanelerin zor durumda olduğu söyleniyor.
* * * *
Arapçada (sud) kelimesi ‘siyah’ manasına gelmekte  (sudan) kelimesi de çoğuludur. Afrika kıtasında Sahra çölü ve Ekvator Bölgesi ile Kızıl Deniz’den Atlas Okyanusu’na kadar olan geniş bölge Arapçada ‘Siyah Adamların Ülkesi’ anlamına gelen ‘Beledü-s Sudan’ olarak isimlendiriliyor.  Sudanlıların yaşamı hep acıyla dolu. Sudan'ın batısındaki Darfur bölgesinde 2003'te patlak veren iç savaşta Birleşmiş Milletler'e göre yaklaşık 300 bin kişi öldü ve yaklaşık 2,5 milyon kişi yerinden edilmişti.
* * * *
Dünyada hayatın gerçekliğinin siyasetten bu kadar uzak olduğu neredeyse başka bir ülke yok. Şu anda ikisi de kötü şöhrete sahip iki generalin çatışmasında ‘Burhan ya da Hamideti mi’ sorusunun cevabı önümüzdeki günlerde ortaya çıkacak.  ABD şimdilik mesafeli duruyor. AB açısından bakıldığında Hamideti.  Çünkü Libya üzerinden göçün önünü kesiyordu. Sonunda, ikisinden biri kazanan olarak ortaya çıkabilir.  Ama her halükarda kaybeden Sudanlılar yani Sudan halkı olacak.