Halkın malına çökmüşler

Başakşehir'de bulunan çok sayıda lüks sitenin, imar planında yeşil alan, park ve otopark olarak geçen yerleri işgal ettiği, belediye yönetiminin de bu işgallere göz yumduğu ortaya çıktı. İlçe genelinde belediyeye ait 29 taşınmazı babasının malı gibi kullanan ultra lüks site yönetimlerinin, kamusal yolları kapatarak kartlı geçiş sistemine çevirdiği, park ve dini tesis alanlarını site giriş yolu olarak kullandığı, imar durumu otopark cebi olan yerleri ise özel bahçeye dönüştürdüğü görüldü.

EKREM HACIHASANOĞLU - Sayıştay Başkanlığı, 2022 yılı yerel idareler denetim raporlarını yayımlamaya başladı. Raporlar incelendiğinde siyasi parti ayrımı olmaksızın birçok belediyede çok sayıda usulsüzlük olduğu görüldü. Başkanlığın Başakşehir Belediyesi raporunda birçok bulgu göze çarptı. Sayıştay denetçileri, belediyede çalışan işçilerin sosyal hakları olan yıllık ücretli izinlerinin zamanında düzenli olarak kullandırılmadığını saptayarak, bu nedenle birikmiş yıllık izin sürelerinin bulunduğunu ortaya çıkardı. Anayasa’nın “Çalışma şartları ve dinlenme hakkı” başlıklı 50’nci maddesine atıfta bulunan denetçiler, dinlenmenin çalışanların hakkı olduğunu ve bu hakların kanunla hüküm altına alındığını vurguladı.

Meclis'i yok saydılar

Belediye yönetiminin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında kiraya verdiği; 10 yıllık kira süresi dolan 19 taşınmazı da yeniden ihale düzenlenmeden aynı kişilere veya devir yoluyla başka kişilere kiraya verdiği tespit edildi. Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermenin belediye Meclisi'nin görev ve yetkileri arasında olduğunu hatırlatan denetçiler, “Kanun’un 34’üncü maddesinde ise: taşınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine ilişkin meclis kararlarını uygulamanın; süresi üç yılı geçmemek üzere taşınmaz kiralanmasına karar vermenin belediye encümeninin görev ve yetkileri arasındadır” hatırlatmasını yaptı.

Yeniden ihale yapılmalı

“5393 sayılı Kanun’un ilgili hükümlerine göre, taşınmazların 3 yıla kadar belediye encümeni kararıyla; 3 yılı aşan kiralamalarda ise belediye meclisinin kararıyla kiraya verilmesi mümkündür” denilen raporda, “Kira süresi biten taşınmazlar için yeniden kiralama ihalesine çıkılması gerekmektedir. Üç yıldan fazla süre ile kiraya verme işlerinde, önceden Maliye Bakanlığından izin alınması şarttır. Katma bütçeli idarelerde bu izin, idarelerin bağlı bulundukları bakanlıktan alınır. Özel İdare ve belediyeler için kendi özel kanunları uygulanır. Üç yıldan fazla süre ile kiraya verme işlerinde, kira bedeli her yıl şartname ve sözleşmesindeki esaslara göre yeniden tespit edilir” denildi.

Başkan onay vermiş!

Belediyeye ait bu 19 taşınmazı mercek altına alan Sayıştay, “İdare mülkiyetindeki taşınmazların dükkân, kafeterya, büfe vs. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamında kiraya verildiği, ancak kira süresi sonunda yeniden ihale yapılmaksızın Başkanlık onayı ile bu taşınmazların kira sürelerinin uzatıldığı tespit edilmiştir” saptamasında bulundu. Belediyenin savunmasını da rapora yansıtan denetçiler, “İdarenin mülkiyet ve tasarrufunda bulunan taşınmazların ilk defa kiraya verilmeleri halinde ihale yolu ile kiraya verildiği, ancak kira süresi biten taşınmazlar yönünden ise; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 339'uncu ve 347'nci maddeleri birlikte değerlendirildiğinde; İdare ile kira sözleşmesi akdetmiş olan kiracı tarafından sözleşmenin bitiminden en az 15 gün önce bildirimde bulunmak suretiyle sözleşmeyi sona erdirilebileceği, buna karşın kiraya veren İdarelerinin kira sözleşmesindeki sürenin bitiminden itibaren 10 yıllık uzama süresi boyunca haklı bir neden olmaksızın tek taraflı olarak sözleşmenin feshi yoluna başvuramayacağı, dolayısıyla yeniden ihale yolu ile söz konusu taşınmazların kiralanmasının mümkün olmadığı, bu durumun aksine hareket edilmesi halinde Belediyenin tazminat yükümlülüğü altına gireceği, kamu zararına sebebiyet verileceği, bundan sonraki süreçte eleştiriler göz önünde bulundurularak daha hassas davranılacağı ifade edilmiştir” açıklamasını yaptı.

Belediye göz yumdu

Başakşehir Belediyesi hakkında hazırlanan denetim raporunda, Sayıştay başka bir skandalı daha günyüzüne çıkardı. İmar planında yeşil alan, park ve benzeri şekilde kamunun kullanımına ayrılan yerlerin, konut site yönetimleri tarafından etrafları çevrilerek sadece site sakinlerinin kullanımına izin verecek şekilde kullanıldığı tespit edildi. Belediyenin ise söz konusu alanlar için ilgili kanun gereği ecrimisil tahakkukları ve tahliye işlemlerini yapılmadığı görüldü. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Arazi ve arsa düzenlemesi” başlıklı 18’inci maddesine atı yapılan raporda, “Yapılan incelemede, Belediyenin hüküm ve tasarrufunda olup imar planında yeşil alan, park, yol veya otopark olarak ayrılan kamusal alanların Başakşehir ilçesindeki konut siteleri tarafından; bahçe, otopark, sosyal alan olarak özel amaçlar için kullanıldığı; ancak, kamu idaresinin söz konusu işgalli alanlar için herhangi bir ecrimisil bedeli almadığı tespit edilmiştir” ifadeleri yer aldı.

29 taşınmaz işgal altında!

Raporda, lüks siteler tarafından sosyal alan olarak özel amaçlar için kullanılan belediye taşınmazlarına ilişkin detaylı bilgi verildi. İlçe genelinde belediyeye ait 29 taşınmazın bu sitelerce işgal edildiği görüldü. Yapılan incelemede, kamusal yolların siteler tarafından kapatılarak kartlı geçiş sistemine çevrildiği, birçok park ve dini tesis alanının site giriş yolu olarak kullanıldığı, park alanlarının bahçeye dönüştüğü ve imar durumu otopark cebi olan belediyeye ait taşınmazların bahçe olarak site sakinlerine hizmet verdiği görüldü. Bütün bu usulsüzlükleri rapor eden denetçiler, “İmar Kanunu uyarınca arsa ve arazilerin düzenlenmesi esnasında ilgili taşınmazlardan alınan ve yine bölgenin ortak ihtiyaçları için tüm halk tarafından kullanılması öngörülen alanların münhasıran bazı kişi ve sitelerin kullanımına bırakılması yasal bir uygulama değildir. Söz konusu alanlar için ecrimisil tahakkukları yapılıp tahliye işlemlerinin gerçekleştirilmesi, park ve yeşil alan olarak kullanılması gereken yerlerin plandaki fonksiyonuna uygun olarak kullanımının sağlanması, müşterek ihtiyaçların giderilmesi için ayrılan taşınmazların tüm vatandaşların kullanımına açılması gerekmektedir” uyarısını yaptı.