Türkiye’de tarihi bir seçim sürecini yaşadık ve geride bıraktık. 31 Mart’ın etkisi hala tüm yurtta devam ederken, birçok ihtimali ve kıyasıya yarışın sürdüğü anlara tanıklık ettik. Gerek adaylar arasındaki çok yakın olan oy oranları, gerekse değişimine ihtimal bile vermediğimiz ilçe ya da illerin yeni dönemde yeni bir yönetim ile yola devam edeceğini gördük.

31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimleri aslında 10 ay önce yeniden sandığa iki kez gittiğimiz Cumhurbaşkanlığı seçimi havasında ilerledi. Yerel seçimler büyük bir ciddiyet ve yeniliklerle girildi ve beraberinde değişimi isteyen milyonların sandıktaki kararı kimilerini çok şaşırtırken bazı kesimde de bu kadar radikal bir dönüşümün beklenmediği görüldü.

CHP 2014 yılından bu yana her seçimde üstüne katarak ilerlemesinin neticesini 2024’te almış oldu. Aslında bu seçimlerin çoğunluğunda tamamen parti içerisindeki kararlardan ziyade pek çok etken CHP’ye yaradı. Cumhuriyet Halk Partisi’nin YSK’nın açıkladığı kesinleşmemiş seçim sonuçlarına göre 21 il ve 14 Büyükşehir Belediyesini kazanmış olması, İstanbul başta olmak üzere birçok ilin ilçe belediyelerini uzun yıllar sonra yeniden almış olması, rakibi AK Parti’ye karşı bir zafer oluşturdu. AK Parti bu seçimde hiç beklemediği il ve ilçeleri kaybederek büyük bir sarsıntı yaşadı.

AK Parti seçmen tarafından oldukça tercih edilen ve bulundukları coğrafyada önemli hizmetleri bulunan belediye başkanlarını yeniden aday göstermesi riske girmek istemediğin açıkça kanıtı niteliğindeydi. AK Parti’yi bu seçimlerde geriye düşüren konu sadece adayların başarısız olmasının yanı sıra, ülke içerisinde vatandaşın yaşadığı zorluklar oldu.

AK Parti’ye yerel seçimlerde oy kaybettiren konular neler oldu?

10 ay önce Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Recep Tayyip Erdoğan yüzde 52.18 oranında oy olarak yeniden ülkemizin Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Türkiye’de AK Parti’den ziyade Cumhurbaşkanı Erdoğan sevilen ve sempati gösterilen bir siyasi lider. Bu sebeple de 20 yıldır iktidarda olmasının en temel dayanaklarından biri de bu olmuştur.

10 ay arayla sandığa gittiğimiz bu yerel seçimlerde AK Parti’yi geriye düşüren çok sayıda unsur var. Bunların ilki ekonomi, hayat pahalılığı, artan döviz ve petrol fiyatları, emekli maaşı, maaşların enflasyonun etkisiyle sürekli erimesi, gençlerin hayat koşulları ve ekonomik şartlar altında ezilmesi, vatandaşların geleceğine tereddüt edip yarını görmemeye başlaması AK Parti’nin bu seçimlerde en büyük sınavı oldu.

20 yıldır iktidarda olmanın yorgunluğu özellikle genç neslin yenilik ve değişim isteği, ekonomik anlamda dar boğazda olan halkın bir yandan sitem etmesi hepsi bir araya gelince kimi seçmen oy kullanmak istemedi, muhafazakar kesim oyunu Yeniden Refah Partisi’ne, seçmenlerin büyük bir kısmı en yakın parti olan CHP’ye yöneldi.

AK Parti’nin oy çoğunluğunu yakaladığı kesim genel olarak emekli grubudur. Özellikle aylardır her defasında emeklilerin isyanı “10 bin TL ile geçinemiyoruz” diyerek sitemlerine kayıtsız kalınması AK Parti’nin ciddi bir oy kaybı yaşamasına neden oldu. Diğer yandan sürekli devam eden hayat pahalılığı, refah seviyesinin günden güne düşmesi ve pek çok sebebin bir araya gelişi haliyle AK Parti’ye en yakın oy oranına yakalayabilecek CHP’ye yaradı. 2024 Mahalli İdareler Seçimleri’nde katılım oranı geçmiş yıllara göre en düşük seviyede (yüzde 78) olması AK Parti’ye verilen sessiz ve tepkili bir mesaj oldu. Seçimin son haftasına kadar emeklilerin acaba maaşlara zam gelir mi diye beklemesi ve iktidar kanadından zam durumunun Temmuz ayına ötelenmesi seçmeni kızdıran ve AK Parti’ye gönül koymasına neden oldu.

Seçmenin verdiği bu tepki diğer partilere yararken CHP’nin de yerel seçim çalışmalarında işi sıkı tutması, oy çoğunluğu arttırması ve galip gelmesiyle neticelendi. CHP ve AK Parti’den seçilen adayların da bu seçimlerde neredeyse kafa kafaya gitmesi epey çekişmeli hale getirdi. Seçimlerde genel olarak partiler olduğu kadar adaylarında bulundukları il ya da ilçelerindeki etkililiği de yerel seçimde yadsınamayan bir başarı örneği oluşturdu. Öyle ki Yeniden Refah Partisi Şanlıurfa ve Yozgat’ı, MHP Kars, Kırklareli, Erzincan ve beraberinde 5 il olmak üzere toplamda 8 ili kazandı. Büyükşehirlerde çok sayıda kadın aday yeni belediye başkanı ya da muhtar seçildi. Yani kısaca seçimlerde partiler, adayların bulundukları bölgedeki etkili oluşu, AK Parti’ye tabir-i caizse gönül koyan ya da cezalandırmak isteyen seçmenler, ekonomik sıkıntılar ve iktidar yorgunluğu hepsi bir araya gelince ortaya bu tablo çıktı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan seçim sonuçları sonrası yaptığı açıklamada zaten seçmenin mesajını aldık demesiyle ya silkelenip eski gücüne ulaşmak için çaba harcayacaklarını ya da kötüye giden tabloya mahkum olacaklarını söylemleriyle ifade etti. Sonuç olarak gencinden yaşlısına çoğu seçmenin genel çapta derdinin aynı olduğu görüldü. Kimi bunu değişimle nitelendirdi kimi de gönül koyarak.. Seçmenin verdiği mesajlar düzelmez ve vatandaşın yaşadığı ekonomik sıkıntılı süreç artarak devam ederse erken seçim kaçınılmayacak kadar yakın olacaktır.

Sonuçlar ne olursa olsun ülkemiz için en iyisi ve hayırlısı olsun. Yine 4 yıl 1 ay sonra (eğer ki erken seçim olmazsa) yeniden Türk halkı sandıkta olacak..