İtalya'nın seçim sonucu sağa bir kayma gösterdi. Seçimi Giorgia Meloni’nin lideri olduğu Fratelli d'Italia partisi kazandı.  Meloni, muhtemelen ülkenin ilk kadın hükümet başkanı olacak. Meloni, sadece on yıl önce kurulan partisini ülkedeki açık ara en güçlü siyasi güç haline getirmeyi ve oy oranını yüzde 25'in üzerine çıkarmayı başardı. 2013 seçimlerinde yüzde 2'nin biraz altında, 2018'de yüzde 4'ün biraz üzerinde oy almıştı. Fratelli d'Italia (FDI), kökleri savaş sonrası faşizme dayanan bir parti…

* * * *

20. yüzyılda Avrupa'yı mahveden hareket geri mi dönüyor?  Mussolini'nin Roma'ya yürüyüşünden yüz yıl sonra, İtalyanlar yeniden faşizmle flört mü ediyor? Bu partiye oy verenler faşist mi? Tabiiki hayır… Böyle bir şeyi iddia etmek saçmalık.  Öyleyese sebeb… Mario Draghi'nin teknokratik hükümetine muhalefet eden tek parti olan Fratelli d‘Italia, kendisini her türlü memnuniyetsiz seçmen için bir buluşma yeri olarak sundu. Yükselen enflasyon ve kasvetli ekonomik beklentiler göz önüne alınırsa Meloni'nin partisinin yükselişi sürpriz değil.

* * * *

Seçim sonucu belki çelişkili görünüyor, ancak bu İtalyan protesto seçimleri geleneğine uyuyor. Siyasi gözlemcilere göre, seçmen davranışlarının oynaklığı özellikle son on yılda çok arttı. İtalyanların çoğunluğu artık herhangi bir siyasi parti veya ideoloji ile özdeşleşmiyor. Güvencesiz ekonomik durumları, yolsuzluk ve bürokrasi çarkları seçmenleri hayal kırıklığına uğratıyor. Bundan dolayı, ya hiç oy kullanmıyorlar ya da yönetenlere karşı oy veriyorlar.

* * * *

2018'deki son parlamento seçimlerinden bu yana, çok farklı özelliklere sahip üç koalisyon kurulmuştu. Hemen hemen tüm partiler bir şekilde hükümete katıldı.  Sadece Fratelli d'Italia dışarıda, sürekli olarak muhalefette kaldı.  Bu yüzden seçmenlerde 'Diğer her şeyi denedik, hadi bir şans verelim. Şimdi sıra Giorgia Meloni'de' inancı olabilir. Ancak İtalyanlar yeni umutlulara ne kadar şans verseler de, aynı zamanda yükselen beklentileri karşılayamazlarsa da hızla ayrılırlar.

* * * *

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi hükümeti, yasama döneminin bitiminden dokuz ay önce Temmuz‘da devrildiğinde İtalya'yı şiddetli bir ekonomik krizden yeni kurtarmıştı. Draghi savaş sonrası 67. hükümetin başkanı olarak bir buçuk yıl boyunca iyi çalışmıştı.  Ekonomi yeniden canlanmış, vergi gelirleri yükselmiş, ulusal borç düşmüştü. Anketlere göre halk, ülkeyi krizden emin adımlarla çıkaran ve İtalya'nın Avrupa'da, dünyada saygısını kazanan hükümet başkanından memnundu. Ancak partisiz iktisatçıyı halk seçmemişti. Draghi Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella tarafından bir kurtarıcı olarak atanmıştı.

* * * *

Giorgia Meloni, 1977'de Roma'nın kuzeyindeki zengin bir bölgede doğmuş… Vergi danışmanı babası, dünyayı dolaşmak için aileyi terk etmiş. Annesi güneyde işçi sınıfının yaşadığı Garbatella semtinde küçük bir daireye taşınmış. Meloni, her fırsatta Garbatella kökeniyle halktan biri olduğunu vurguluyor. 15 yaşında Movimento Sociale Italiano'nun gençlik hareketine katılmış… Bu faşist rejimin eski temsilcileri tarafından 1946'da kurulan ve 1995'te Alleanza Nationale (AN) ile birleştirilen bir parti. Aşırı sağda bir hareket…

* * * *

Meloni, bebek bakıcısı, barlarda ve vestiyerlerde, post-faşistlerin sözcüsü Secolo d'Italia gazetesinde çalışmış. 19 yaşında  iken faşist diktatör Mussolini'yi ‘son elli yılın en büyük politikacısı‘ olarak nitelendirmiş. 2004‘te AN'nin gençlik kanadının başkanı olmuş. İki yıl sonra, AN Başkanı Gianfranco Fini'nin yardımıyla Temsilciler Meclisi'ne seçilmiş… 29 yaşında, milletvekili, meclis başkan yardımcısı olmuş…

* * * *

Silvio Berlusconi 2008'de dördüncü kez başbakan olduğunda, Meloni’yi gençlik bakanı bakanlığa getiriyor. 2009'da AN dağıldıktan sonra Berlusconi'nin Popolo della Libertà'sına girer ama 2012 yılında ayrılıp Fratelli d'Italia'yı kurmuş. Başbakan adayı Meloni, cumhurbaşkanından bir hükümet kurması istenirse, bu görevi ‘tüm İtalyanlar adına‘üstleneceğine ve ‘bölenleri değil birleştirenleri teşvik edeceğine‘ söz verdi. Ama solun önemli bir bölümü Meloni'yi demokrasiye yönelik bir tehdit, savaş sonrası neo-faşizmdeki siyasi köklerini asla koparmamış bir siyasetçi ve göçmenlerin, azınlıkların düşmanı olarak görüyor.

* * * *

Meloni, AB anlaşmalarını yeniden müzakere etmek, birliğin nüfuzunu ve gücünü ulus devletler lehine almak istiyor.  ‘Tanrı‘, ‘aile‘ ve ‘ülke‘ en önemli diyor.  Meloni için bu görev kolay olmayacak. Çünkü İtalya’nın krizi atlatabilmesi için AB'nin yeniden inşa fonundan yaklaşık 200 milyar Avro'ya ihtiyacı var. Brüksel ile yeniden müzakerelerde, Draghi'nin başlattığı reformların çoğunu sürdürmek zorunda. İtalya bugün çoğu Avrupa Birliği ülkesi gibi enflasyon, enerji krizi ve durgunlukta hala düşüş yolunda…