2023 yılının son günlerinde, senenin geneline bakacak olursak aslında sıcaklıklar mevsim normallerinin üzerinde seyretti. Son yıllarda kış ayları genelde geç gelirken bu yıl bir günde soğuk ve kış adeta merhaba dedi.

Kasım ayının ortasında sıcaklıklar 1 günde 10 derece birden düşerken hastalıklar ve kışın getirdiği soğuk ile birlikte yurdun bazı yüksek kesimlerinden kar manzaraları da gelmeye başladı. Palandöken en fazla kar bulunan nokta olurken, Uludağ’da da kış sezonu açıldı.

Peki Türkiye’de en soğuk kış ayları nasıl geçti?

Ülkemizin genellikle Doğu Anadolu Bölgesi’nde kış ayları çok soğuk ve çetin geçer. Kar kalınlığı 1 metreye kadar ulaşır ve çoğu yollar kapanır.

Yakın geçmişe bakacak olursak Türkiye kış aylarını nasıl geçirmiş? En soğuk kış hangi yıl görüldü? Gelin hep birlikte öğrenelim.

1929 yılı İstanbul Boğazı’nda 3-4 metre büyüklüğünde buz kütleleri oluştu ve yaklaşık 1 ay boyunca kar yağışı görüldü. Hatta bir rivayete göre insanlar Boğaz’ın üzerinden yürümeye çalıştığı ve buz kütlelerinin iki yakayı da birleştirdiği söylenmektedir.

1954’de Türkiye için oldukça zorlu ve bir o kadar da tarihte geçen kış aylarından biri olmuştur. Romanya’dan gelen Tuna Nehri’ndeki buz kütleleri İstanbul Boğazı’na kadar geldi ve deniz ulaşımını olumsuz yönde etkiledi. Fırtına ve kar yağışı hayatı felç ederken Türkiye tarihinde en dondurucu soğuk yaşandı. Yine İstanbul’da yaşayan vatandaşlar buz kütlelerinin üzerine çıkarak boğazda yürümek istediler fakat yetkililer tarafından insanların buzların üzerine çıkması yasaklanmış.

1963 yılında yaşanan kar yağışı da önemlidir. Avrupa’da başlayan soğuk hava dalgası Balkanlar’dan Türkiye’ye doğru gelerek günlerce elektrik ve su kesintisi yaşanmıştır. Terkos Gölü’nün donduğu bilinir.

Gelelim 1987 kışına.. Dillere destan olan ve Mart ayında başlayan kar, tipi ile başlamış ve günlerce insanlar evlerinde elektrik ve su kesintisiyle adeta mahsur kalmıştır. -4 derecelere kadar düşen sıcaklık ve 1 metreyi aşan kar yüksekliği İstanbul ve Marmara Bölgesi’ni hayalet şehre dönüştürmüştür. İş yerleri ve okullar günlerce kapalı kalmış, sarkıtlar oluşmuş, hatta evlerinden dışarı çıkabilmek için hendek kazanlar bile olmuştur.

1990 kışı Van’ın Çaldıran ilçesinde meydana gelmiştir. Türkiye tarihinde en soğuk kış koşullarından biri olarak kayda geçmiştir. -46 dereceyi gören Çaldıran’daki kış Doğu Anadolu’nun pek çok kentinde görülmüştür.

2004 yılı da İstanbul için güçlükle geçen bir kış dönemi olmuştur. İnsanlar günlerce elektrik ve su kesintisi yaşamıştır. Kuvvetli fırtına ve tipi hayatı durdurmuş ve TEM otoyolu 14 saate ulaşıma kapanmıştır.

2012 kışı da Balkanlar’dan gelen soğuk hava dalgası İstanbul’da son 33 yılın en soğuk zamanı olarak kayıtlara geçmiştir. -10 dereceyi gören sıcaklık hava ve kara ulaşımını da etkilemiş pek çok sefer iptal olmuştur.

2017 kışı da Marmara Bölgesi’ni etkileyen bir kış mevsimi olarak tarihe geçmiştir. Çanakkale ve İstanbul Boğazı gemi trafiğine kapatılmış, kar kalınlığı 120 cm’yi geçmiştir. Ulaşımda aksamalar olmasıyla birlikte yabani hayvanlar şehre inmiştir. Maslakta tilki görülmüş, TIR’ların geçişi trafiğe kapatılmıştır.

Son olarak 2022’de görülen Vortex kar fırtınası.. Bu yılda da aniden gelen tipi ve lapa lapa yapan kar hayatı felç etmişti. İstanbul’un kuzey kesimlerindeki ilçelerinde ulaşım ve ana artellerde araçlar mahsur kalmış ve vatandaşlar evlerine yürüyerek gitmek zorunda kalmıştı. İş çıkışı saatlerinde başlayan kar, vatandaşların dışarıda kalması sebebiyle kamuya açık olan vakıf, cami ve ibadethaneler, yurtlar mahsur kalan vatandaşlara açılmıştı. Sıcaklık 1 derecelere kadar düşmüştü. İstanbul Havalimanı’nda kargo terminalinin çatısı aşırı kar birikmesiyle çökme meydana geldi.

Son yıllarda Ardahan, Van, Kars, Ağrı, Erzurum ve Sivas en soğuk iller arasına girmiştir.