Almanya'da her şey kötü değil. Diğer birçok ülkeyle karşılaştırılırsa Almanya’da geniş bir orta sınıf var. Pek bilinmese de, kendi alanlarında dünya lideri olan sayısız şirket var.Ve anahtar faktör temel araştırmalarda Almanya harika şeyler yapmaya devam ediyor. Ancak bu veya bunun gibi pek çok olumlu yönler bile Almanya‘nın artık büyük ekonomiler arasında en üst sıralarda yer almadığı gerçeğini gizleyemiyor. Veriler bu acı gerçeği doğruluyor.
* * * *
Büyük endişe var. Alman ekonomisi dördüncü çeyrekte küçüldü.Son çeyrekteki yüzde 0,3'lük eksi olağan ekonomik dalgalanmalarla açıklanamıyor. Alman ekonomisi 2019 sonbaharından bu yana aşağı yukarı yatay hareket ediyor. 2024'e dair beklentiler daha da bulanık. Uluslararası Para Fonu bu yıl Almanya için yüzde 0,5 oranında zayıf bir büyüme bekliyor. Dünyanın üçüncü büyük ekonomisi için bu şu anlama geliyor: Bir kayıp yıl daha, sanayileşmiş ülkeler arasında büyüme açısından bir kez daha listenin en altında kalacak.
* * * *
Yeni yılın başlayalı henüz dört hafta oldu. Alman ekonomisini hangi fırtınaların beklediği bilinmiyor. Alman iş dünyasında dört büyük birliğinin başkanları Salı günü şansölyeye bir mektup gönderdi. Ekonomi dünyasında büyük yankı uyandıran mektup İşverenler Birliği, Sanayiciler Birliği, Sanayi ve Ticaret Odaları Birliği ile Esnaf ve Zanaatkarlar Odaları Birliği Başkanları tarafından ortaklaşa hazırlanmış.
* * * *
Haftalık ekonomi dergisinde kısmen yayınlanan mektup ‘Ülkemizin şu anda içinde bulunduğu siyasi, sosyal ve ekonomik gelişmeyi büyük bir endişeyle gözlemliyoruz‘ diyerek başlıyor. ‘Alman ekonomisi büyük yapısal zorluklarla karşı karşıya. Almanya lokasyon olarak giderek daha az çekici hale geliyor. Şirketlerde hayal kırıklığı ve belirsizlik artıyor ve sanayi üretiminin yurtdışına taşınması artıyor.‘ diye devam ediyor.
* * * *
Ortak mektupta, şansölyeye reform çağrısında bulunuyor. ‘Güçlü bir iyimserlik sinyali ve uzun vadeli, güvenilir, iş dostu çerçeve koşullarıyla, politikacılar, şirketler arasında daha fazla güven oluşturmalıdır. Başarılı bir dönüşüm için güven yaratın. Size ülkemizde ekonomik uyanışı teşvik edecek önlemleri hemen şimdi almaya çağrıda bulunuyoruz. Genel seçime kadar kalan iki yıl, statükoyu yönetme meselesi olmamalıdır‘ deniliyor.
* * * *
Şansölye harekete geçebilir mi? Cevabı zor gibi. Bütçe dahi henüz halledilemedi. Normalde Almanya’da bütçeye bir önceki yılın Aralık ayında karar verilir. Yıl çoktan başladı ama devletin ne kadar harcama yapacağına resmi olarak belirlenemedi. Hükümet, yılın başından bu yana geçici bütçe yaklaşımıyla çalışıyor. Şimdilik yalnızca idareyi sürdürmek ve yasal yükümlülükleri yerine getirmek için gerekli olan harcamalar mümkün. Yani bütçe daha yeni tartışılıyor. Bu hafta sonu oylanacak.
* * * *
Süddeutsche Zeitung gazetesi ‘Almanya ekonomisini mahvediyor‘ diyor. ‘2024 yine hayal kırıklığı olacak, büyümenin zayıf olduğu ve ivmenin olmadığı bir yıl olacak. Hükümet bir yatırım atağı başlatmak yerine tökezlemeye devam edecek. Siyasi açıdan bakıldığında durum zor. Ekonomik açıdan bakıldığında durum tamamen dramatik; üstelik ekonomik krizden kaynaklanmıyor, çünkü uzun vadede ekonominin 2024'te yüzde 0,3 daralması ya da belki yüzde 0,5 artması önemli değil. Asıl önemli soru, normal şartlarda ne kadar büyüyebileceğidir‘ diyor.
* * * *
Ekonomik görünüm zayıf. İyileştirme için ön koşul, her şeyden önce sorunun farkındalığıdır. Şansölye iyileştirme için ekonomik güçlerin bu ülkede hala var olduğunu ve umut verdiğini her fırsatta söylüyor ama herkes Almanya'nın sadece ılımlı bir şansölyeye değil, aynı zamanda harekete geçen bir şansölyeye ihtiyacı olduğuna dair hemfikir. Ayrıca Ukrayna'daki savaş Almanya için önemli bir belirsizlik kaynağı olmaya devam ediyor. Cephedeki gelişmeler veya ABD’nin veya diğer devletlerin destek ittifakından çekilmesi, Almanya‘yı Ukrayna'ya yardımı yeniden önemli ölçüde artırmak zorunda bırakırsa ne olur? Bilinmiyor. Durum bir hayli karışık.