“Yüzyılın davası” oldukça esnek bir tabir… Ama ABD’de Georgia eyalet mahkemesinde eski başkan Donald Trump ve 18 kadar sanığın yargılanacağı davanın, yeni milenyumun ilk "yüzyılın davası" olacağı konusunda ABD medyası neredeyse hemfikir. Trump’a karşı açılan diğer davalardan farklı olarak bu davanın televizyonda yayınlanacağı neredeyse kesin, Georgia eyalet yasaları duruşma salonundan tv yayınına izin veriyor. Trump'ın yaklaşmakta olan hukuki mücadelelerinin en önemlisi olabileceği gözüyle bakılıyor…

* * * *

Bu davanın tvde izlenme açısından O. J. Simpson'ın davasını gölgede bırakacağı söyleniyor. Hatırlayalım. O. J. Simpson davası Los Angeles County Yüksek Mahkemesi'ndeki bir ceza davasıydı. Eski Amerkan futbol yıldızı, aktör O.J. Simpson, eski eşi Nicole Brown Simson ile garson Ronald.L.Goldman'ı 1994 Haziran‘da öldürdüğü iddiasıyla yargılandı. Dava 9 Kasım 1994'te jurinin yeminiyle başladı. 3 Ekim 1995'te karar açıklandı. Dava, ABD tarihinin en medyatik ceza davası olarak kabul ediliyor. 8 aydan fazla süren yargılamada O. J. Simpson beraat etti.

* * * *

TV kanallarının şimdiden adliye yakınında en iyi görüntü verecek yerler için de görüşmelerde bulundukları, telejenik yerel avukatlarla, emekli hakimlerle Georgia Eyaleti yasalarına ilişkin analiz sunmaları için anlaşmaya çalıştıkları söyleniyor. Şimdiden yoğun tartışmalar yapılıyor. Tartışmalara bakılırsa çoğu kişi için Trump'ı kovuşturmak, hiç kimsenin hukukun üstünde olmadığı ilkesini desteklemek iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesini engellemeye yönelik gelecekteki girişimlere karşı koruma sağlamak anlamına geliyor.

* * * *

Washington Post gazetesine bakıyorum. Köşe yazarlarından Ruth Allyn Marcus, Trump'ın yargılanmasının "zaten öfkeli ve bölünmüş seçmen kitlesine daha fazla kargaşa enjekte etme" riski taşıdığını işaret ediyor ama ancak çok daha büyük hatanın Trump’ın davranışına göz yummak olacağını da ekliyor Diğer bir köşe yazarı Gary Abernathy ise eski bir başkanı suçlamanın Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasındaki uçurumu daha da artırabileceğini işaret ediyor. Eski başkana yönelik küçümsemenin veya saygının daha da artabileceğini hatırlatıyor.

* * * *

ABD'de Kasım 2024'ün başlarında yeni bir başkan seçilecek. Trump Cumhuriyetçiler adına yeniden aday olmak istiyor. Şu anda eski başkana meydan okuyan on Cumhuriyetçi aday var, ama şu anda anketlerde adaylar arasında önde gidiyor. Partisinden gelen eleştiriler de buna uygun olarak ölçülü. Hakkında açılan dört davada 91 suçla suçlanıyor. New York’ta 2016 seçim döneminde eski bir film yıldızına susmasına ödeme yapmak için ticari kayıtlarında tahrifat iddiasıyla 34 suçlama var. Görevden ayrıldıktan sonra gizli belgeleri sakladığı iddiasıyla Florida’da 40 suçlamalı ikinci bir dava.

* * * *

Washington DC'deki federal mahkemede seçim sonuçlarını değiştirme girişimi suçlamasıyla Adalet Bakanlığı tarafından dört suçlamalı dava ve Georgia Eyalet‘inde 2020 seçimlerine müdahale girişimi nedeniyle hakkında açılmış dördüncü dava var. Trump'ı çevreleyen hem hukuki hem de siyasi durum değişken ve belirsiz.Trump muhtemelen Cumhuriyetçilerin başkan adayı olacak. Amerika da hem aday hem de sanık koltuğunda oturacak Trump ile eşi benzeri görülmemiş bir sınavla karşı karşıya olacak.

* * * *

Dört ceza davasının seçmenleri eski başkandan uzaklaştırıp uzaklaştırmayacağı yönündeki belirsizlik devam ediyor. 77 yaşındaki eski başkanı tehdit eden şeyin yüksek cezalar olmadığı, ABD Başkanı olarak yeniden seçilse bile süreci durduramamasının daha çok önemli olduğu işaret ediliyor. Çünkü seçilirse yalnızca federal düzeyde yetkileri var ama Georgia eyaletinde yetkileri yok.

* * * *

Kesin olan bir şey var: Donald Trump bu eyaletteki suçlamadan kurtulmak için elinden gelen her şeyi yapacak. Tabii unutmamak gerekir ki dört davadan en önemlisi olan Georgia Eyaleti’ndeki davada beraat de edebilir veya partide başkan adaylığı önseçimini kaybedebilir. ABD’de 2024 seçimi sanki başkanlık seçimi değil de Trump'a yönelik bir oylama gibi. Bekleyip göreceğiz.