En uzun geceyi ve en kısa gündüzü bu yıl da geride bıraktık. 21 Aralık'ın yılın en kısa günü ve en uzun gecesi olduğunu duymuşsunuzdur ama güneş ışığının kısa süreliğine geldiği 21 Aralık gününde neler olduğunu ve neden 21 Aralık’ın seçildiğine hep beraber bakalım.

Kuzey Yarımküre'de kış mevsiminin resmi başlangıcını belirleyen bir dönemeç olan 21 Aralık tarihi, bilim dünyasında "Kış Gündönümü" olarak adlandırılır. Kuzey Yarımküre'de yaşayanlar için bu tarih en uzun geceyi ve gündüzlerin en kısa olduğu anı temsil eder.

Güneş, yıl boyunca farklı zamanlarda ve farklı yüksekliklerde hareket etse de, 21 Aralık'ta Kuzey Yarımküre'de yaşayanlar için güneşin en alçak noktasına ulaşmasıyla birlikte bu bölgede en uzun gece yaşanır. Bu, Kuzey Kutup Dairesi'nde 24 saat süren geceyle ve Güney Kutup Dairesi'nde 24 saat süren gündüzle sonuçlanır. Kış gündönümü, Kuzey Yarımküre'de kış mevsiminin başlangıcını işaret ederken, aynı zamanda Güney Yarımküre'de yaz mevsiminin başlangıcını simgeler.

Mevsimlerin döngüsünün bir parçası olarak kabul edilen 21 Aralık tarihinde tam olarak şu olaylar olur:

En Uzun Gece: Kuzey Yarımküre'de 21 Aralık, gün içinde güneşin en düşük noktaya indiği tarih olarak bilinir. Bu durum, Kuzey Kutup Dairesi'nde 24 saat süren geceyle sonuçlanır. Kuzey Yarımküre genelinde ise bu tarih, en uzun geceyi temsil eder.

En Kısa Gündüz: Aynı zamanda Kuzey Yarımküre'de en kısa gündüz yaşanır. Güneş'in gökyüzünde seyri, gün içinde en kısa süren yolu alır ve bu da gündüzlerin kuzeyde en kısa olduğu anlamına gelir.

Kışın Başlangıcı: Kuzey Yarımküre için 21 Aralık, resmi olarak kış mevsiminin başlangıcını işaret eder. güneşin eğik açıda olması nedeniyle, kuzeydeki bölgeler soğuyarak kış aylarına giriş yapar.

Güney Yarımküre'de Yaz Başlangıcı: Aynı tarihte Güney Yarımküre'de ise yaz mevsimi başlar. Güneş, Güney Kutup Dairesi'ne dik gelir, bu da güneydeki bölgelerde sıcaklıkların arttığı ve günlerin uzun olduğu bir dönemin başlangıcını gösterir.

Oğlak Dönencesine Dik Işınlar: Güneş ışınları, 21 Aralık'ta oğlak dönencesi üzerinde dik bir açıyla gelir. Bu durum, atmosferdeki dönüşlerin ve eğimlerin bir sonucudur.

Bu arada bana çok ilginç gelen bir şeyi daha paylaşmak istiyorum. 21 Aralık günü tarihe bakıldığında, farklı ülkeler tarafından değişik tarzlarda kutlanıyormuş. Mesela İran’da aileler bir araya gelir, yiyip içerek sabaha kadar şiir okurmuş. Orta Amerika’da beş uçan kişi veya "kuş adam" olarak bilinen insanlar 30 metrelik bir direğe tırmanıp, iplere bağlı halde kendini boşluğa bırakıp havada dans ediyormuş görüntüsü yaratırken, bir kişi de direğin tepesinde kalıp davul ve flüt çalarmış. Antik Roma döneminde tapınaklarda kurbanlar kesilir, ziyafetler düzenlenir ve hediyeler verilirmiş.